Minggu, 31 Maret 2019

Aqoid iman

TAH IEU NADZHOMAN ‘AQOID IMAN NU 50 TEH, DI LAYANKEUN SAREUNG HARTOS NA.   PAMUGI CING BERKAH KANU NGARAOS NA. AAMIIN. BISMILLAH NGAWITAN LISAN# REK NYEUBARKEUN KATUHANAN. GUSTI ALLOH PANJEUNEUNGAN# KAWEUNTAR TUR ASIH PISAN. ALHAMDULILLH PAMUJI# KA GUSTI ALLOH SAHIJI. RAHMAT SALAM KAJENG NABI# OGE SINARENG ASHABI. AMMA BA’DU SABA’DA NA# URANG TEH WAJIB TERANG NA. KA GUSTI ALLOH SIFAT NA# NU WAJIB JEUNG NU MUHAL NA. DUA PULUH NU WAJIB NA# DUA PULUH NU MUHAL NA. NGAN HIJI SIFAT WEUNANG NA# PAT PULUH HIJI JUMLAH NA. DINA IEU ELMU USHUL# TAMBA BINGUNG OSOK NGU’UL. OPAT NU WAJIB DI RUSUL# OPAT NU MUHAL ULAH CUL. NU WEUNANG NA HIJI BAE# SANAOS DI RUSUL OGE. TAFSIR NA ENGKE PEURLENTE# NGAOSNA SING SAE-SAE. ‘AQOID IMAN KA ALLOH TA’ALA SIFAT NU WAJIB SAREUNG NU MUHAL NA: HIJI WAJIB WUJUD # MUHAL ALLOH ‘ADAM HARTOSNA ALLOH AYA # MUSTAHIL ALLOH TEU AYA DUA WAJIB QIDAM # MUHAL ALLOH HUDUTS HARTOSNA ALLOH TIHEULA # MUSTAHIL AYA ANYAR NA TILU WAJIB BAQO # MUHAL ALLOH FANA HARTOSNA ALLOH LANGGEUNG # MUSTAHIL AYA RUKSAK NA OPAT WAJIB MUKHO # LAFATU LIL HAWADITSI MUHAL ALLOH ETA # ANU MUMATSALAH HARTOSNA ALLOH BEDA # JEUNG SAKABEH NU ANYAR MUSTAHIL ALLOH ETA # SARUA REUJEUNG NU ANYAR LIMA WAJIB QIYA MUHU BI NAFSIHI # MUHAL ALLOH ETA IHTIYAJ BI GHOIRIHI HARTOSNA ALLOH NGADEUG # KALAWAN DZAT ANJEUN NA MUSTAHIL ALLOH BUTUH # KANA DZAT LIYAN NA GEUNEUP WAHDANIYAT # MUHAL TA’ADUDAAT HARTOSNA ALLOH NUNGGAL # MUSTAHIL NU BINGBILANGAN TUJUH WAJIB QUDROT # MUHAL ALLOH ‘AJAZAH HARTOSNA ALLOH KAWASA # MUSTAHIL AYA APEUS NA DALAPAN WAJIB IRODAT # MUHAL ALLOH KAROHAH HARTOSNA ALLOH KEURSA # MUSTAHIL ALLOH KAPAKSA SALAPAN WAJIB ‘ILMU # MUHAL ALLOH JAAHIL HARTOSNA ALLOH UNINGA # MUSTAHIL AYA BODO NA SAPULUH WAJIB HAYAT # MUHAL ALLOH MAOT HARTOSNA ALLOH JUMEUNEUNG # MUSTAHIL AYA MAOT NA SABEULAS WAJIB SAMA’ # MUHAL ALLOH ASHOM HARTOSNA ALLOH NGARUNGU # MUSTAHIL HEUNTEU NGARUNGU DUA BEULAS WAJIB BASHOR # MUHAL ALLOH A ‘MA HARTOSNA ALLOH NINGALI # MUSTAHIL HEUNTEU NINGALI TILU BEULAS WAJIB KALAM # MUHAL ALLOH BAKAM HARTOSNA ALLOH NGANDIKA # MUSTAHIL HEUNTEU NGANDIKA OPAT BEULAS QOWNUHU QOODIROON # MUHAL QOWNUHU ‘AJIZAN HARTOSNA ETA ALLOH # BUKTI ANU KAWASA MUSTAHIL ETA ALLOH # BUKTI ANU APEUS (2x) LIMA BEULAS QOWNUHU MURIDAN # MUHAL QOWNUHU KAARIHAN HARTOSNA ETA ALLOH # BUKTI ANU KEURSA MUSTAHIL ETA ALLOH # BUKTI ANU KAPAKSA (2x) GEUNEUP BEULAS QOWNUHU ‘ALIMAN # MUHAL QOWNUHU JAAHILAN HARTOSNA ETA ALLOH # BUKTI ANU UNINGA MUSTAHIL ETA ALLOH # BUKTI ANU BODO (2x) TUJUH BEULAS QOWNUHU HAYYAN # MUHAL QOWNUHU MAYYITAN HARTOSNA ETA ALLOH # BUKTI ANU HIRUP MUSTAHIL ETA ALLOH # BUKTI ANU MAOT(2x) DALAPAN BEULAS QOWNUHU SAMI’AN # MUHAL QOWNUHU ASHOMA HARTOSNA ETA ALLOH # BUKTI ANU NGARUNGU MUSTAHIL ETA ALLOH # BUKTI TEU NGARUNGU (2x) SALAPAN BEULAS QOWNUHU BASHIROON # MUHAL QOWNUHU ‘UMYAAN HARTOSNA ETA ALLOH # BUKTI ANU NINGALI MUSTAHIL ETA ALLOH # BUKTI TEU NINGALI (2x) DUA PULUH QOWNUHU MUTAKALLIMAAN # MUHAL QOWNUHU BUKMAAN HARTOSNA ETA ALLOH # BUKTI ANU NGANDIKA MUSTAHIL ETA ALLOH # BUKTI TEU NGANDIKA (2x) ‘AQOID IMAN KA ALLOH TA’ALA SIFAT NU WEUNANG NA: ARI SIFAT ANU WEUNANG # DI GUSTI ALLOH SING TEURANG ETA HIJI HEUNTEU MANG-MANG #ETA URANG WAJIB TEURANG NYTANA FI’LU MUMKININ # REUJEUNG WA TARKU MUMKININ WEUNANG ALLOH DAMEUL MUMKIN # WEUNANG TINGAL DAMEUL MUMKIN ‘AQOID IMAN KA PARA ROSUL NA ALLOH TA’ALA SIFAT ANU WAJIB SAREUNG ANU MUHAL NA: SIFAT NU WAJIB DI RUSUL # JALMA AGUNG ANU PUNJUL OPAT NU WAJIB NA WUNGKUL# JEUNG OPAT NU MUSTAHIL REUJUNG HIJI NU WEUNANG NA # JUMLAH SALAPAN KABEH NA SAKITU SIFAT-SIFAT NA NABI RUSUL SADAYANA. HIJI WAJIB SHIDIQ # MUHAL RUSUL KIDZIB HARTOSNA RUSUL BEUNER # MUSTAHIL RUSUL TEU BEUNER DUA WAJIB AMANAT # MUHAL RUSUL KHIYANAT HARTOSNA KAPEURCAYA # MUSTAHIL DI RUSUL CIDRA TILU WAJIB TABLIGH # MUHAL RUSUL KITMAN HARTOSNA NGADONGKAPKEUN # MUSTAHIL RUSUL NYUMPUTKEUN OPAT WAJIB FATHONAH # MUHAL RUSUL BALADAH HARTOSNA RUSUL PINTEUR # MUSTAHIL AYA BEULEUT NA ‘AQOID IMAN KA PARA ROSUL NA ALLOH TA’ALA SIFAT ANU WEUNANG NA: SIFAT NU WEUNANG DI RUSUL # HIJI A’ROD BASYARIYAH NYAETA SIFAT KAMANU # SA AN NU TEU NGADATANGKEUN KANA SIFAT KA KURANGAN # DINA MARTABAT NA RUSUL (2X) JUMLAH SAKABEH ‘AQOID IMAN : JUMLAH KABEH ‘AQOID NA # LIMA PULUH SADAYANA SING APAL HIJI-HIJI NA # ULAH POHO SALILANA ‘AQOID NU LIMA PULUH # LAMUN CAN DI ‘ITIQODKEUN IBADAH CAN DI TARIMA # SABAB TACAN SAH IMAN NA

Sapinah

sapinah   Syarat Tayamum فَصْلٌ فُرُوْضُ التَّيَمُّمِ خَمْسَةٌُ : اَلأَوَّلُ : نَقْلُ التُّرَابِ ، الثَّانِي : اَلنِّيَّةُ ، اَلثَّالِثُ : مَسْحُ اْلوَجْهِ ، اَلرَّابِعُ : مَسْحُ اْليَدَيْنِ إِلَى اْلمِرْفِقَيْنِ ، اَلْخَامِسُ : اَلتَّرْتِيْبُ بَيْنَ الْمَسْحَتَيْنِ Furuudhuttayammumi Khomsatun : Al-Awwalu Naqlutturoobi , Ats-Tsaani Anniyyatu , Ats-Tsaalitsu Mashul Wajhi , Ar-Roobi’u Mashul Yadaini Ilal Mirfaqoini Al-Khoomisu At-Tartiibu Bainal Mashataini . Ari ieu hiji pasal Ari pirang-pirang fardhuna tayamum eta aya 5 perkara : 1.mindahkeun taneuh 2.niat 3.ngusap raray 4.ngusap panangan dua dugi kana sikuna duanana 5.tartib diantara dua usapan Syarat wudlu - Kitab safinah Sebelumnya Syuruuthul Wudhuui ‘Asyarotun : Al-Islamu , Wattamyiizu , Wannaqoou ‘Anil Haidhi Wannifaasi Wa’aM Maa Yamna’u Wushuulal Maai ilal Basyaroti , Wa An Laa Yakuuna ‘Alal ‘Adhwi Maa Yughoyyirul Maa-a , Wal’ilmu Bifardhiyyatihi , Wa An Laa Ya’taqida Fardhon Min Furuudhihi Sunnatan , Wal Maau Ath-Thohuuru , Wadukhuulul Waqti , Wal Muwaalatu Lidaaimil Hadatsi . Ari ieu hiji pasal Ari pirang-pirang syaratna wudhu eta aya 10 perkara : Islam Kudu Tamyiz Beresih tina hed jeung tina nifas Beresih tina perkara anu nyeugah kana neupina cai kana kulit Ulah aya kana anggahota wudhu teh perkara anu ngarobahkeun kana cai Uninga kana kafardhuannana wudhu Ulah nekadkeun kana hiji fardhu tina kafardhuannana wudhu kana sunnah Caina anu nyucikeun Leubeut ( manjing ) waktu Tuluy-tuluy pikeun jalma anu langgeung hadats. Safinah bagian susuci Bagian 2 فصل شُرُوْطُ إِجْزَاءِ الْحَجَرْ ثَمَانِيَّةٌُ: أَنْ يَكُوْنَ بِثَلاَثَةِ أَحْجَارٍِ ، وَأَنْ يُنْقيَ اْلمَحَلُّ ، وَأَنْ لاَ يَجِفَّ النَّجْسُ ، وَلاَ يَنْتَقِلَ ، وَلاَ يَطْرَأَ عَلَيْهِ آخَرُ ، وَلاَ يُجَاوِزَ صَفَحتَهُ وَحَشَفَتَهُ ، وَلاَ يُصِيْبَهُ مَاءٌُ ، وَأَنْ تَكُوْنَ اْلأَحْجَارُ طَاهِرَةًَ Syuruuthul Ijdzaai lhajari Tsamaaniyatun : An Yakuuna Bitsalaatsati Ahjaarin , Wa An Yunqiya Al-Mahalla , Wa An Laa Yajiffa An-Najisu , Walaa Yantaqila , Walaa Yathroa ‘Alaihi Aakhoru , Walaa Yujaawiza Shofhatahu Wahasyafatahu , Walaa Yushiibahu Maaun , Wa An Laa Takuuna Al-Ahjaaru Thoohirotan . Ari ieu hiji pasal Ari pirang-pirang syarat cukupna susuci ku batu eta aya 8 : Kudu aya susucina teh make 3 batu Kudu nepi ka bersih tempatna ( tina najis ) Ulah kaburu garing najisna Ulah pundah-pindah eta najis ( tina tempat kaluarna ) Ulah datang kana eta najis teh najis anu sejen Ulah ngaliwat eta najis teh kana bobokongna Ulah keuna kana eta najis teh cai ( najisna ulah kakeunaan cai ). Kudu aya sakabeh batu teh eta batu suci Makna Laa Ilaaha Illallaah Hartina lafazh Laailahaa Illalloh فصل وَمَعْنىٰ لاَإِلٰهَ إِلاَّلله : لاَمَعْبُوْدَ بِحَقٍِّ فيِ اْلوُجُوْدِ إِلاَّ لله. Wama’naa Laa Ilaaha Illallaahu Laa Ma’buda Bihaqqin Fil Wujuudi Illallaahu . Ari ieu hiji pasal Ari ma`nana teu aya pangeran anging Alloh nyaeta hanteu aya deui anu wajib di ibadahan kalayan saleresna di alam wujud ieu ( alam dunya ) anging Alloh Swt. عَلاَمَاتُ اْلبُلُوْغِ ثَلاَثٌُ تَمَامُ خَمْسَ عَشَرَةَ سَنَةًَ فِي الذَّكَرِوَاْلأِنْثَى ، وَاْلاِحْتِلاَمُ فيِ الذَّكَرِوَاْلأُنْثٰى لِتِسْعِ سِنِيْنَ ، وَ اْلحَيْضُ فِي اْلأُنْثٰى لِتِسْعِ سِنِيْنَ ‘Alaamaatul Buluughi Tsalaatsun : Tamaamu Khomsa ‘Asyaro Sanatan Fidzdzakari Wal Untsaa , Wal Ihtilaamu Fidzdzakari Wal Untsaa Litis’i Siniina , Wal Haidhu Fil Untsaa Litis’i Siniina . Ari ieu hiji pasal Ari pirang-pirang cirina baleg ( dewasa ) eta aya 3 rupa : Geus sampurna umur 15 taun pikeun lalaki jeung pikeun awewe Ngimpi jima` ( sok sanajan teu kaluar mani ) pikeun lalaki jeung pikeun awewe karana umur ( minimal ) 9 taun Kaluar getih hed pikeun awewe karana geus umur 9 taun ( kalawan itungan taun Hijriyyah ). Bab Rukun Iman sareng Rukun Islam Rukun Iman : فصل) أَرْكَانُ اْلإِسْلاَمُ خَمْسَةٌُ ) شَهَادَةُ أَنْ لاَإِلٰهَ إِلاََّلله وَأَنَّ مُحَمَّدً رَسُوْلُ للهِ وَإَقِامُ الصَّلاَةِ ، وَإِيتَاءُ الزَّكَاةِ , وَ صَوْمُ رَمَضَانَ ، وَحِج الْبَيْتِ مَنْ اِسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيْلاًَ فصل FASHLUN : ARI IEU ETA HIJI FASAL أَرْكَانُ اْلإِسْلاَمِ ‘Arkaanul Islaami ‘ { ari pirang-pirang Rukun Islam } خَمْسَةٌُ ‘ Khomsatun ‘ { eta aya 5 } شَهَادَةُ ‘ Syahaadatu ‘ { nyakseni } أَنْ لاَإِلٰهَ ‘ Al Laa Ilaaha ‘ { hanteu aya Pangeran anu wajib di ibadahan. } إِلاََّلله ‘ Ilalloohu ‘ { anging Gusti Alloh } وَأَنَّ مُحَمَّدً ‘ Wa Anna Muhammadan ‘ {sareung nyakseni kana saestuna Kanjeung Nabi Muhamma } رَسُوْلُ للهِ ‘ Rosuululloohi ‘ { eta utusan Alloh } وَإِقَامُ الصَّلاَةِ ‘ Wa Iqoomush-Sholaati ‘ { Sareng ngadegkeun Sholat } وَإِيتَاءُ الزَّكَاةِ ‘ Wa itaauz-Zakaati ‘ { Sareng nyumponan Zakat } وَ صَوْمُ رَمَضَانَ ‘ Wa Shoumu Romadhoona ‘ { Sareng Puasa di bulan romadhon } َ وَحِج الْبَيْتِ ’ Wa Hijjul Baiti ’ { Sareng munggah haji ka Baetulloh ( ka`bah ) } مَنْ ‘ Man ‘ { ka jalma } اِسْتَطَاعَ ‘ Istathoo’a ‘ { anu kawasa } إِلَيْهِ ‘ Ilaihi ‘ { kana munggah haji } سَبِيْلاًَ ‘ Sabiilan ‘ { di jalanna } Rukun Islam فصل أَرْكَانُ اْلإِيْمَانِ سِتَّةٌُ: أَنْ تُؤْمِنَ بِاللهِ، وَمَلاَئِكَتِهِ، وَكُتُبِهِ، وَرُسُلِهِ وَبِالْيَوْمِ اْلآخِرِ، وَبِالْقَدَرِ خَيْرِهِ وَشَرِّهِ مِنَ اللهِ تَعَالَى. Arkaanul imaani Sittatun : An Tu’mina Billaahi , Wa Malaaikatihii , Wa Kutubihii , Wa Rusulihii , Walyaumil Aakhiri , Wabilqodari Khoyrihi Wasyarrihi Minalaahi Ta’aalaa . Ari ieu hiji pasal Ari pirang-pirang rukun iman eta aya 6 perkara : Percaya kalayan yaqin anjeun ka Alloh Percaya anjeun ka pirang-pirang malaikat-Na Percaya anjeun kana pirang-pirang kitab-Na Percaya anjeun ka pirang-pirang Utusan-Na Percaya anjeun kana poe akhir ( qiamah ) Percaya anjeun kana papasten tegesna saena sareung awonna ti Alloh Swt.

Yakulu

كُلُّ الْخُمَاسِي لاَزِمٌ الَّاافْتَعَلْ $ تَفَعَّل اوْتَفَاعَلاَ قَدِاحْتَمَلْ 66. Semua fi’il khumasi baik tsulasi mazid khumasi atau ruba’i mazid khumasi itu yang banyak berlaku lazim kecuali yang ikut تَفَعَّلَ,اِفْتَعَلَ dan تَفَاعَلَ maka ada yang lazim dan muta’adi كَذَاالسُّدَاسِي غَيْرَبَابِ اسْتَفْعَلَا $ واسْرَنْدَى وَاغْرَنْدَى بِمَفْعُولٍ صِلاَ 67. Begitu juga berlaku lazim semua fi’il sudasi baik tsulasi mazid sudasi atau ruba’i mazid sudasi kecuali yang ikut wazan اِسْتَفْعَلَ maka ada yang muta’adi dan ada yang lazim serta dikecualikan lagi lafadh اِسْرَنْدَى yang menunjukkan arti غَلَبَ ( mengalahkan ) dan lafadh اِغْرَنْدَى yang menunjukkan arti قَهَرَ ( memaksa ) maka harus dimuta’adikan maf’ul satu لِهَمْزِ اِفْعَالٍ مَعَـانٍ سَبْعَةُ $ تَعْدِيَةٌ صَيْرُورَةٌ وَكَثــْرَة حَيْنُوْنَةٌ اِزَالَـةٌ وِجْـدَانُ $ كَـذَاكَ تَعْــرِيْضٌ فّــذَاالْبَيَــانُ 68. Hamzahnya wazan اَفْعَلَ itu mempunyai 7 arti sebagai berikut : 1) تعدية (Ta’diyah) 2) صيرورة (Shoiruroh) 3) كثرة (Katsroh) 69. 4) حينونة (Haenunah) 6 ) وجدان ( Wijdan ) 5) ازالة (Izalah) 7) تعريض (Ta’ridl) لِسِيْنِ الْاِسْتِفْعَالِ جَامَعَــانِ 70 لِطَلَبٍ صَيْرُورَةٍ وِجْــدَانِ كَــذَا اعْتِـقَادٌ بَـعْـدَهُ التَّسْـلِيْمُ $ سُؤَالُـهُمْ كَاسْتَخْبَرَ الْكَرِيْمُ 70. Syin wazan اِسْتَفْعَلَ itu mempunyai 6 arti yaitu : 71. 1) طلب( Tholab ) 3) وجدان( Wijdan ) 5) تسليم ( Taslim ) 2) صيرورة(Shoiruroh) 4) اعتقاد( I’tiqod ) 6)سؤال ( Su’al ) فَصْلٌ فِى حُرُوْفِ اْلعِّلَةِ وَاَحْكَامِهَا حُرُوفُ وَايٍ هِـيَ حُرُوفُ الْـعِـلَّةِ $ وَالْمَــدِّ ثُـمَّ اللِّيْنُ وَالزِّيَـــادَة FASAL MENERANGKAN HURUF ILAT DAN HUKUM-HUKUMNYA 72. Huruf-huruf yang terdapat dalam واى itu dalam istilah shorof disebut : 1) Huruf علّة( ilat ) 3) Huruf مد( mad ) 2) Huruf لين( len ) 4) Huruf زيادة( ziyadah ) فَاِنْ يَكُنْ بِبَـعْضِـهَا الْمَاضِي افْتَتَحْ $ فَسَـمِّ مُعْـتَلاًّ مِثَالاَ كَوَضَحْ 73. Setiap fi’il madli yang fa’ fi’ilnya berupa salah satu dari huruf-huruf tersebut (واى ) itu disebut fi’il bina’ mu’tal,kalau berupa wawu maka disebut fi’il bina’ mu’tal fa’ wawi seperti وَضَحَ dan kalau berupa ya’ maka disebut fi’il bina’ mu’tal fa’ ya’i seperti يَسَرَ وَنَاقِـصًا قُلْ كَـغَزَا اِنِ اخْتُـتِـمْ $ بِـهِ وَاِنْ بِجَـوْفِـهِ اجْـوفًا عُلِـمْ 74. Fi’il bina’ naqish adalah tiap-tiap fi’il yang lam fi’ilnya ( huruf akhir ) berupa huruf ilat (واى ) kalau berupa huruf ilat wawu disebut fi’il bina’ naqish wawi seperti غَزَا asalnya غَزَوَ, kalau berupa huruf ilat ya’ disebut fi’il bina’ naqish ya’i seperti مَشَى asalnya مَشَىَ ,sedangkan fi’il bina’ ajwaf adalah tiap-tiap fi’il yang a’in fi’ilnya ( huruf tengah ) berupa huruf ilat (واى ) kalau berupa huruf ilat wawu disebut fi’il bina’ ajwaf wawi seperti قَالَ asalnya قَوَلَ, kalau berupa huruf ilat ya’ disebut fi’il bina’ ajwaf ya’i seperti بَاعَ asalnya بَيَعَ وَبِلَـفِيْـفٍ ذِي اقْتِرَانٍ سَـمِّ اِنْ 75 عَيْنٌ لَـهُ مِنْـهَا كَلاَمٍ تَسْتَـبِنْ 75. Fi’il madli yang a’in dan lam fi’ilnya berupa huruf ilat itu disebut fi’il bina’ lafif maqrun seperti, قَوِيَ شَوَى وَاِنْ تَكُــنْ فَاءٌ لَـهُ وَلاَمُ $ فَـذُوافْـتِـرَاقٍ كَوَفَى الْغُـلاَمُ 76. Sedangkan apabila fa’ fi’il dan lam fi’ilnya berupa huruf ilat itu disebut fi’il bina’ lafif mafruq seperti وَفَى,وَقَى وَادْغِـمْ لِمِثْـلَيْ نَحْوِ يَازَيْدُ اكْفُـفَا $ فَكُــفَّ قُلْ وَسَـمِّهِ الْمُضَاعَفَا 77. Apabila ada fi’il yang a’in dan lam fi’ilnya terdiri dari huruf sejenis maka huruf yang pertama harus diidghomkan pada huruf yang kedua ( diganti dengan tasydid ) dan disebut fi’il bina’ mudlo’af مَهْـمُـوزُ الَّـذِي عَلَى الْهَـمْزَاشْتَـمِلْ $ نَحْوُقَـرَاسَأَلَ قَبْلَ مَااَفَـلْ 78. Fi’il bina’ mahmuj adalah tiap-tiap fi’il madli yang fa’,a’in dan lam fi’ilnya berupa hamzah kalau fa’ fi’ilnya berupa hamzah maka disebut mahmuj fa’ , kalau a’in fi’ilnya berupa hamzah maka disebut mahmuj a’in dan kalau lam fi’ilnya berupa hamzah maka disebut mahmuj lam seperti قَرَأَ,سَأَلَ,أَفَلَ ثُـمَّ الصَّحِيْحُ مَاعَـدَا الَّذِي ذُكِــرْ $ كَاغْفِـرْ لَنَـا رَبِّـي كَمَـنْ لَهُ غُفِـرْ 79. Selain bina’ tersebut diatas ( mitsal,ajwaf,naqish,lafif,mahmuj dan mudlo’af ) itu disebut bina’ shohih yaitu tiap-tiap fi’il madli yang fa’,a’in dan lam fi’ilnya tidak berupa huruf ilat,tidak berupa hamzah serta a’in dan lam fi’ilnya tidak berupa huruf yang sejenis seperti غَفَرَ,فَتَحَ,ضَرَبَ بَابُ الْمُعْتَلاَّتِ وَالْمُضَاعَفِ وَالْمَهْمُوْزِ وَوَاوُا اَوْيَــا حُـرِّكَااقْلِـبْ اَلِـفَا 80 مِنْ بَعْـدِ فَتْـحٍ كَغَـزَا الَّذِي كَـفَى BAB FI’IL MU’TAL,MUDLO’AF DAN MAHMUJ 80. Kalau ada wawu atau ya’ yang hidup berada setelah harokat fathah maka harus diganti dengan alif seperti كَفَى,غَزَا asalnya كَفَىَ,غَزَوَ ثُـمَّ غَـزَوَاوَغَـزَتَا كَـذَا غَـزَتْ $ وَآلِفٌ لِلسَّاكِـنَـيْـنِ حُـذِفَتْ 81. Fi’il bina’ naqish wawi dan ya’i yang bertemu dengan wau jama’ atau ta’ ta’nits sakinah itu alif yang gantian dari wawu atau ya’ harus dibuang karena bertemu dua huruf yang mati seperti غَزَوْا asalnya غَزَاوْا dari ,غَزَوَوْا غَزَتْ asalnya غَزَاتْ dari غَزَتَا, غَزَوَتْ asalnya غَزَاتَا dari غَزَوَتَا وَالْقَلْـبُ فِي جَمْـعِ الْاِنَـاثِ مُنْـتَفِي $ وَغَـزَوَا كَـذَا غَـزَوْتَ فَاقْـتَـفِ 82. Fi’il bina’ naqish tersebut baik wawi atau ya’i jika bertemu dengan nun jama’ inats ,alif tasniyah dan dlomir ( muttakalim,mukhotob atau mukhotobah ) maka wawu atau ya’ tersebut itu tidak diganti alif seperti غَزَوْنَ / رَمَيْنَ , غَزَوَا / رَمَياَ , غَزَوْتُِ / رَمَيْتُِ وَانْسُبْ لِاَجْوَفٍ كَـقَالَ كَالَ مَا $ لِكَـغَـزَاثُـمَّ كَـفَى قَـدِانْتَـمَى 83. Wawu dan ya’ yang hidup berada pada fi’il bina’ ajwaf serta berada setelah harokat fathah itu seperti yang berada pada fi’il bina’ naqish yakni harus diganti alif seperti كَالَ,قَالَ asalnya كَيَلَ,قَوَلَ كَغَـزَتِ احْـذِفْ اَلِـفًا مِنْ قُـلْنَ اَوْ $ كِلْـنَ بِضَـمَّ فَا وَكَسْرِهَا رَوَوْا 84. Fi’il bina’ ajwaf itu apabila disandarkan pada nun jama’ inats maka alifnya yang gantian dari wawu atau ya’ itu harus dibuang sebagaimana alifnya fi’il bina’ naqish ketika disandarkan ( bertemu ) dengan ta’ ta’nits sakinah kemudian fa’ fi’il bina’ ajwaf tersebut didlomah jika berupa ajwaf wawi seperti قُمْنَ asalnya قَوَمْنَ dan dikasroh jika berupa bina’ ajwaf yai seperti سِرْنَ asalnya سَيَرْنَ وَالْيَاءُ اِنْ مَاقَبْلَـهَا قَـدِانْكَسَرْ 85 فَابْقِ مِثَـالُهُ خَشِيْتُ لِلضَّـرَرْ اَوْضُـمَّ مَعْ سُكُونِهَا فَصَـيِّرِ $ وَاوً فَـقُـلْ يُوْسِـرُ فِي كَيُيْسِرِ 85. Kalau ada ya’ mati atau hidup berada setelah harokat kasroh maka harus ditetapkan ( tidak diganti dengan alif ) seperti خَشِيْتُ رَبِّى, خَشِىَ مُحَمَّدٌ رَبَّهُ 86. Kalau ya’ tersebut mati dan berada setelah harokat dlomah maka harus diganti dengan wawu seperti يُوْقِنُ,يُوْسِرُ asalnya يُيْقِنُ,يُيْسِرُ وَوَاوًااِثْـرَ كَسْرِاِنْ تَسْكُنْ تَصِـرْ $ يَاءً كَجِيْرَ بَعْـدَ نَقْلٍ فِي جُوِرْ 87. Apabila ada wawu mati yang berada setelah harokat kasroh maka harus diganti dengan ya’ seperti جِيْرَ asalnya جِوْرَ وَاِنْ تُحَـرَّكْ وَهْيَ لاَمُ كِلْمَةْ $ كَــذَا فَـقُـلْ غَبِي مِنَ الْغَبَـاوَةْ 88. Apabila ada wawu hidup menjadi lam fi’il yang berada setelah harokat kasroh maka harus diganti dengan ya’ seperti غَبِىَ asalnya غَبِوَ حَرَكَةٌ لِيَاكَـوَاوٍاِنْ عَقِـبْ $ مَاصَـحَّ سَاكِـنًا فَنَـقْلُـهَا يَجِبْ مِثَالُ ذَا يَقُـوْلُ اَوْيَكِـيْلُ ثُمْ 90 يَخَافُ وَالْاَلِفُ عَنْ وَاوٍ تَقُـمْ 89. Apabila ada wawu atau ya’ hidup sedangkan huruf sebelumnya berupa huruf shohih yang mati maka harokatnya wawu atau ya’ tersebut harus dipindahkan pada huruf shohih yang mati tersebut,kemudian kalau yang dipindah itu harokat fathah maka wawu atau ya’ tersebut harus diganti dengan alif 90. Seperti يَقُوْلُ يَكِيْلُ, asalnya يَكْيِلُ,يَقْوُلُ dan يَخَافُ يَهَابُ, asalnya يَخْوَفُ يَهْيَبُ, وَاِنْ هُـمَا مُحَـرَّكَيْنِ فِي طَـرَفْ $ مُضَارِعٍ لَمْ يَنْتَصِبْ سَكِّنْ تُحَفْ نَحْوَالَّـذِي جَامِـنْ رَمَى اَوْمِـنْ عَفَا $ اَوْمِـنْ خَشِي وَيَـاء ذَا اقْلِبْ اَلِـفَا 91. Apabila ada wawu atau ya’ berharokat dlomah yang dibaca rofa’ dan berada diakhir fi’il mudlori’ ( menjadi lam fi’il ) maka harus disukun karena dianggap beratnya dlomah pada wawu atau ya’ tersebut 92. Seperti يَرْمِى يَخْشَى, يَعْفُوْ , asalnya يَرْمِىُ يَخْشَىُ, يَعْفُوُ , وَاحْـذِفْهُـمَا فِي جَمْعِهِ لاَالتَّثْنِيَة $ وَمَاكَتَـغْزِيْنَ بِـذَا مُسْتَـوِيَة 93. Fi’il mudlori’ yang akhirnya ( lam fi’il ) berupa wawu atau ya’ itu apabila bertemu dengan wawu jama’ atau ya’ mu’anats mukhothobah maka wawu atau ya’ tersebut harus dibuang seperti تَغْزِيْنَ, يَمْشُوْنَ,يَغْزُوْنَ dan تَمْشِيْنَ asalnya تَغْزُوِيْنَ, يَمْشِيُوْنَ,يَغْزُوُوْنَ dan تَمْشِيِيْنَ Sedangkan jika bertemu dengan alif tasniyah maka tidak boleh dibuang akan tetapi harus diharokati fathah seperti seperti يَمْشِيَانَ,يَغْزُوَانَ وَفِي اسْمِ فَاعِـلٍ اجْوَفٍ قُلْ قَائِلاَ $ بِأَلِفِ زَيْــدٍ وَهَمْــزِمَاتَــلاَ 94. Apabila wawu atau ya’ nya isim fa’il dari bina’ ajwaf yang berada setelah alif zaidah ( tambahan ) maka harus diganti dengan hamzah seperti قَائِلٌ,سَائِرٌ,نَائِمٌ asalnya قَاوِلٌ,سَايِرٌ,نَاوِمٌ فِي نَاقِصٍ قُلْ غَازٍاِنْ لَمْ يَنْتَصِبْ 95 وَلاَبِأَلْ وَحَــذْفُ يَـائِهِ يَجِبْ 95. Ya’nya isim fa’il dari bina’ naqish yang tidak dibaca nashob ( dibaca rofa’ atau jer ) dan tidak bersamaan dengan al (اَلْ) itu harus dibuang seperti غَازٍ , رَامٍ asalnya , غَازِوٌ , رَامِىٌ مَرَرْتُ بِغَازٍ , مَرَرْتُ بِرَامٍ asalnya مَرَرْتُ بِغَازِوٍ , مَرَرْتُ بِرَامِىٍ Adapun jika dibaca nashob atau bersamaan dengan al maka harus ditetapkan seperti جَاءَ الرَّامِى,جَاءَ الْغَازِى,رَاَيْتُ غَازِيًا,رَاَيْتُ رَامِيًا وَكَمَقُـوْلٍ اِسْمَ مَفْـعُـولٍ خُـذَا $ بِالنَّـقْـلِ كَالْمَكِيْلِ وَاكْسِرْ فَاءَ ذَا 96. Harokatnya wawu atau ya’ isim maf’ul dari bina’ ajwaf itu harus dipindahkan pada huruf shohih yang mati sebelumnya untuk meringankan ,maka huruf shohih tersebut dikasroh jika yang dibuang itu huruf ya’ lalu maf’ulnya dibuang karena bertemunya dua huruf yang mati dalam satu kalimah sepertiمَكِيْلٌ asalnya مَكْيُوْلٌ وَمِثْـلَيِ الْمَغْـزُوِّحَتْـمًا اَدْغِـمَا $ كَـذَاكَ مَخْشِي بَعْـدَ قَلْـبٍ قُـدِّمَا 97. Apabila ada dua wawu atau dua ya’ yang berkumpul pada isim maf’ulnya bina’ naqish ,sedangkan huruf yang pertama mati dan yang kedua maka huruf yang pertama harus diidghomkan pada huruf yang kedua seperti مَغْزُوٌّ danمَخْشِىٌّ asalnya مَغْزُوْوٌdan مَخْشِىْيٌ وَاَمْرُ غَائِبٍ اَتَى مِـنْ اَجْـــوَفِ $ كَلِيَـقُـلْ وَاَصْـلُهُ غَيْرُخَــفِي 98. Harokatnya wawu atau ya’ dalam fi’il amar hadlir dari bina’ ajwaf itu harus dipindah pada huruf shohih sebelumnya yang mati,lalu wawu atau ya’ yang mati tersebut dibuang karena berkumpulnya dua huruf yang mati dalam satu kalimah seperti لِيَقُلْ danلِيَمِلْ asalnya لِيَقْوُلْ danلِيَمْيِلْ مُخَاطَبٌ مِنْـهُ كَـقُـلْ بِالنَّـقْلِ $ وَحَـذْفَ هَمْزِهِ وَعَيْنِ الْاَصْلِ 99. Begitu juga harokatnya wawu atau ya’ pada fi’il amar hadlir dari fi’il bina’ ajwaf itu harus dipindah pada huruf shohih sebelumnya yang mati dengan membuang hamzah washol karena sudah tidak dibutuhkan lagi , lalu wawu atau ya’ tersebut yang menjadi a’in fi’il harus dibuang karena bertemunya dua huruf yang mati dalam satu kalimah seperti قُلْ asalnya اُقْوُلْ وَثَــنِّهِ عَلَى كَقُــوْلَا وَالْتَــزِمْ 100 مِنْ نَاقِصٍ فِيْ ذَيْنِ حَـذْفًـا لِـلْمُـتِمْ 100.Wawu atau ya’ yang dibuang dalam fi’il amar hadlir dan amar ghoib dari bina’ ajwaf tersebut harus dikembalikan lagi jika menunjukkan tasniyah atau jama’ mudzakar seperti لِيَقُوْلُوْا,لِيَقُوْلاَ,قُوْلُوْا,قُوْلاَ Sedangkan wawu,ya’ atau alif yang menjadi huruf akhir fi’il amar hadlir atau amar ghoib dari fi’il bina’ naqish mufrod itu harus dibuang seperti لِيَغْزُ لِيَرْمِ, danلِيَخْشَ asalnya لِيَغْزُوْ لِيَرْمِى, dan لِيَخْشَى ( Ghoib ) اُغْزُ اِرْمِ,danاِخْشَ asalnya اُغْزُوْ اِرْمِى,danاِخْشَى ( Hadlir ) وَحَـذْفَ فَاالْمُعْتَـلِّ فِيْ مُسْتَـقْـبَلِ $ وَاَمْـرٍ اَونَهْـيٍ مَتَى تُـعْلَمْ جَـلِي 101.Fa’ fi’ilnya fi’il bina’ mu’tal mitsal wawi pada fi’il mudlori’,amar atau nahi ( hadlir atau ghoib ) dari bab وَهَبَ وَعَدَ, dan وَرِثَ yaitu ikut wazan يَفْعَلُ- فَعَلَ بِبـَابٍ مَاكَــوَهَـبَ اوْكَوَعَـدَ $ وَرِثَ زِدْ وَقُـلَّ مَا قَـدْ وَرَدَ 102. يَفْعِلُ- فَعَلَdan يَفْعِلُ- فَعِلَ itu harus dibuang juga bab وَسِعَ yaitu yang ikut wazan يَفْعِلُ- فَعِلَ akan tetapi sedikit ثُمَّ الَّلفِيْـفُ لاَبِقَـيْـدٍ قَـدْ حُكـِمْ $ لِلاَمِـهِ بِمَـالِنَاقَصٍ عُـلِمْ 103. Lam fi’ilnya ( huruf akhir ) fi’il mudlori’ yang dijazmkan ,fi’il amar dan fi’il nahi dari bina’ lafif maqrun atau lafif mafruq itu seperti lam fi’ilnya fi’il bina’ naqish yaitu harus dibuang seperti لَمْ يَطْوِ اِطْوِ, dan لاَتَطْوِ asalnya لَمْ يَطْوِى اِطْوِى, dan ى لاَتَطْوِ ( Lafif maqrun ) , لَمْ يَقِ قِ, dan لاَتَقِ asalnya لم يَقِى اِوْقِى, dan لاَتَقِى ( Lafif maqrun ) اَوْكَالصَّحِيْحِ احْكُـمْ لِعَيْنِ مَاقُـرِنْ $ وَفَـاءُ مَفْرُوقٍ كَمُعْتَــلٍّ زُكِـنْ 104.A’in fi’ilnya bina’ lafif maqrun itu seperti a’in fi’ilnya bina’ shohih yaitu tidak dirubah dan tidak dibuang seperti لَمْ يَشْوِ,اِشْوِ (lafif maqrun) sebagaimana لاَيَضْرِبْ,اِضْرِبْ ( bina’ Shohih ) Sedangkan fa’ fi’ilnya bina’ lafif mafruq itu hukumnya seperti fa’ fi’ilnya bina’ mu’tal mitsal wawi yakni harus dibuang pada fi’il mudlori’,fi’il amar dan fi’il nahi yang ikut wazan , يَفْعِلُ- فَعَلَ , يَفْعَلُ- فَعَلَ يَفْعِلُ- فَعِلَ seperti يَمِقُ- وَمِقَ , يَلِى- وَلَى , يَقِى- وَقَى ( lafif Mafruq ) يَرِثُ- وَرِثَ , يَعِدُ- وَعَدَ, يَضَعُ- وَضَعَ ( Mitsal wawi ) sedangkan yang ikut wazan يَفْعَلُ- فَعِلَ maka tidak dibuang seperti يَوْجَى- وَجِىَ sebagaimana يَوْجَلُ- وَجِلَ ( bina’ Shohih ) وَاَمْرُ ذَا لِلْفَـرْدِ قِهْ وَقِيْ قِيَـا 105 لاِثْنَيْــنِ قُوْا وَقِيْنَ لِلْجَـمْعِ ائْتِـيَـا 105.Tashrifannya fi’il amar hadlir dari bina’ lafif mafruq ialah قِيْنَ,قِيَا,قِى,قُوْ,قِيَا,قِهْ yakni hamzah washol dan fa’ fi’ilnya fi’il amar hadlir dari bina’ mitsal wawi yang ikut wazan , يَفْعِلُ- فَعَلَ , يَفْعَلُ- فَعَلَ يَفْعِلُ- فَعِلَ perinciannya sebagai berikut (للمفرد المذكر) قِهْ (للمفردة المؤنث) قِى , (لجمع المذكر) قُوْ , (للمثنى المذكر والمؤنث) قِيَا (لجمع المؤنث) قِيْنَ, وَمَا كَمَدٍّ مَصْـدَرًااَوْمَــدَّ مِنْ $ مُضَاعَفٍ فَهُـوَ بِــإِدْغَـامٍ قُـمِـنْ 106.Apabila ada lafadh yang a’in dan lam fi’ilnya berupa huruf yang sama,sedangkan huruf yang pertama mati dan yang kedua hidup atau hidup keduanya maka huruf yang pertama harus diidghomkan pada huruf yang kedua seperti مَدَّ danمَدٌّ asalnya مَدَدَ danمَدْدٌ اَوْ كَمَــدَدْنَ اَوْمَــدَدْنَا فَاظْهِرِ $ وَفِي كَـلَـمْ يَمُــدَّ جَــوِّزْ كَافْرِرِ 107.Akan tetapi kalau a’in fi’ilnya yang hidup sedangkan lam fi’ilnya mati maka tidak boleh diidghomkan yakni harus dibaca idhar seperti مَدَدْتُ الْحَبْلَ dan مَدَدْنَ الْحَبْلَ dan apabila matinya lam fi’ilnya tersebut ( huruf yang kedua ) karena jazm baik untuk fi’il amar atau fi’il mudlori’ yang dijazemkan maka boleh idghom dan boleh idhar مُدَّ / اُمْدُدْ لَمْ يَفِرَّ , / لَمْ يَفْرِرْ مَهْــمُوْزُ ابْـدِلْ هَمْـزَهُ مَتَى $ سَـكَنْ بِمُـقْتَـضَى حَرَكَـةٍ اَوِاتْـرُكَنْ كَـيَـأْكُـلُ ائْـذَنْ يُوْمِـنُوْا . . . . . . . . . . 108.Hamzahnya fi’il bina’ mahmuj itu apabila mati ( disukun ) maka boleh diganti huruf mad yang sesuai dengan harokat huruf sebelumnya yaitu kalau harokat huruf sebelumnya fathah maka hamzah tersebut diganti alif 109.kalau dlomah maka hamzah tersebut diganti wawu dan kalau kasroh maka hamzah diganti dengan ya’ dan juga boleh ditetapkan ( tidak diganti ) seperti يَاكُلُ يُوْمِنُوْنَ, dan إِيْذَنْ asalnya يَأْكُلُ يُؤْمِنُوْنَ, dan إِئْذَنْ . . . . . . . . . . وَاتْـرُكْ مَتَى $ حَـرَّكْتَـهُ وَسَابِقٌ كَـذَا اَتَـى نَحْـوَ قَـرَا وَاِنْ يُـحَــرِّ هُـوَ فَـقَطْ 110 كَاسْأَلْ كَـذَا وَسَـلْ اَجِزْكَمَاانْضَبَطْ 110.Apabila hamzah fi’il bina’ mahmuj tersebut hidup dan huruf sebelumnya juga hidup maka tidak boleh diganti huruf mad seperti قَرَأَ dan سَأَلَ akan tetapi kalau huruf sebelumnya mati maka hamzah boleh diganti huruf mad dan boleh ditetapkan seperti سَلْ dan اِسْأَلَ وَحَـذْفَ هَمْـزِ خُـذْ وَمُرْكُلْ لاَتَقِسْ $ وَكَالصَّحٍيْحِ غَيْرَهُ صَرِّفْ وَقِسْ 111.Membuang hamzahnya fi’il bina’ mahmuj yang berada pada fi’il amar seperti lafadh خُذْ مُرْ, dan كُلْ itu hukumnya syad yaitu tidak sesuai dengan qoidah yang berlaku,adapun tashrifannya fi’il selain fi’il bina’ shohih sebagaimana bina’ mitsal,ajwaf,naqish,mahmuj,mudlo’af dan lafif itu seperti tasyrifannya bina’ shohih قَـدْتَــمَّ مَارُمْنَا مِنَ الْمَقْصُوْدِ $ فَاعْـذَرْحَـدِيثَ السِّنِّ يَاذاالْجُوْدِ وَاَحْمَدُ اللهَ مُصَلِّيًا عَلَى 113 مُحَــمَّدٍ وَآلِهِ وَمَنْ تَــلاَ 112.Kami telah sempurna dan selesai menyusun nadhom al maqshud dalam ilmu shorof ,kami selaku pengarang yang masih muda usianya mohon ma’af kepada Yang Maha Pemurah atas kekurangan pada kitab ini 113.Saya memuji kepada kehadirat Alloh SWT,seraya membaca sholawat dan salam kepada nabi Muhammad SAW,keluarga serta orang-orang yang membaca kitab ini والله اعلم بالصواب الحمد لله رب العالمين م

Yakulu

بسم الله الرحمن الرحيم يَقُوْلُ بَعْدَ حَمْدِ ذِي اْلجَلاَلِ $ مُصَلِّياً عَلَى النَّبِيِّ وَاْلآلِ عَبْدٌ اَسِيْرُ رَحْمَةِ الْكَرِيْمِ $ اَيْ اَحْمَدُابْنُ عَابِدِالرَّحِيْمِ 1. Syekh Ahmad bin Abdurrohim seorang hamba yang menjadi tawanan rohmat Alloh setelah memuji Alloh yang Maha Agung 2. seraya membaca sholawat dan salam untuk Nabi dan semua keluarganya اَبْوَابُ الْفِعْلِ الثُّلاَثِيِّ فِعْلٌ ثُلاَثِيٌّ اِذَا يُجَرَّدُ $ اَبْوَابُهُ سِتٌّ كَمَا سَتُسْرَدُ فَالْعَيْنُ اِنْ تُفْتَحْ بَمَاضٍ فَاكْسِرِ $ اَوْضُمَّ اَوْ فَافْتَحْ لهَاَ فِي اْلغَابِرِ BAB FI’IL TSULASI 3. Fi’il tsulasi mujarrod ( fi’il yang terdiri dari 3 huruf asal dan tanpa ( sunyi ) huruf tambahan ( ziyadah ) itu babnya itu ada 6 yang akan diterangkan dengan tertib 4. Apabila ‘ain fi’il dari fi’il madli itu dibaca fathah ( فَعَلَ ) maka ‘ain fi’il dari fi’il dari fi’il mudlori’ itu boleh wajah 3 yaitu : 1 ) kasroh ( فَعَلَ- يَفْعِلُ ) 2 ) dlomah ( فَعَلَ- يَفْعُلُ ) 3 ) fathah ( فَعَلَ- يَفْعَلُ ) وَاِنْ تُضَمَّ فَاضْمُمَنْهَا فِيْهِ 5 اَوْتَنْكَسِرْ فَافْتَحْ وَكَسْرًا عِيْهِ 5. Apabila ‘ain fi’il dari fi’il madli itu dibaca dlomah ( فَعُلَ ) maka ‘ain fi’il dari fi’il mudlori’ itu hanya dibaca dlomah saja (يَفْعُلُ ) dan apabila ‘ain fi’il dari fi’il madli itu dibaca kasroh ( فَعِلَ ) maka ‘ain fi’il dari fi’il mudlori’ itu boleh dibaca fathah (يَفْعَلُ ) dan kasroh (يَفْعِلُ ) وَلَامٌ اَوْعَيْنٌ بِمَا قَدْ فُتِحَا $ حَلْقِي سِوَى ذَا باِلشُّذُوْذِ اتَّضَحَا 6. Fi’il tsulasi mujarrod yang ikut wazan فَعَلَ- يَفْعَلُ itu disyaratkan ‘ain fi’il atau lam fi’ilnya harus berupa salah satu huruf halqi yang ada 6 ( غ,ع,خ,ح,هـ ,ء ( dan jika tidak berupa huruf halqi maka hukumnya syad ( menyimpang dari qoidah yang telah ditentukan ) فَصْلٌ فِي اَبْوَابِ الرُّبَاعِي اْلمُجَرَّدِ وَاْلمُلْحَقِ بِهِ ثُمَّ الرُّبَاعِي بِبَابٍ وَاحِدِ $ وَاْلحِقْ بِهِ سِتّاً بِغَيْرِ زَائِدِ فَوْعَـلَ فَـعْـوَلَ كذاك فَيْـعَلاَ $ فَعْـيَلَ فَعْــلَى وكذاك فَعْــلَلاَ FASAL BAB RUBA’I DAN RUBA’I MULHAQ 7. Fi’il ruba’i mujarrod ( fi’il yang huruf asalnya ada 4 dan tanpa huruf tambahan ) itu babnya ada satu yaitu - يُفَعْلِلُ فَعْلَلَ ,sedangkan fi’il ruba’i mulhaq mujarrod ( fi’il yang huruf asalnya ada 3 dan di tambah satu huruf untuk disamakan dengan ruba’i mujarrod ) itu babnya ada 6 yaitu : 8. 1 ) - يُفَوْعِلُ فَوْعَلَ 2 ) - يُفَعْوِلُ فَعْوَلَ 3 ) - يُفَيْعِلُ فَيْعَلَ 4 ) - يُفَعْيِلُ فْعْيَلَ 5 ) - يُفَعْلِى فَعْلَى 6 ) - يُفَعْلِلُ فَعْلَلَ فَصْلٌ فِي اَبْوَابِ الثُّلَاثِيِّ الْمَزِيْدِ زَيْدُ الثُّلاَثِي اَرْبَعٌ مَعْ عَشْرِ $ وَهِيَ لِاَقْسَامٍ ثَلَاثٍ تَجْرِي اَوَّلُهَا الرُّبَاعِي مِثْلُ اَكْرَمَا 10 وفَعَّلَ وفَاعَل كخَاصَمَا FASAL BAB TSULASI MAZID 9. Fi’il tsulasi mazid ( fi’il yang terdiri dari 3 huruf asal lalu menerima huruf tambahan ) itu babnya ada 14 dan terbagi menjadi 3 yang akan diterangkan pada bait berikut 10. Yang pertama adalah fi’il tsulasi mazid ruba’i ( fi’il yang terdiri dari 3 huruf asal lalu ditambah satu huruf ) adapun babnya itu ada 3 yaitu : 1 ) - يُفْعِلُ اَفْعَلَ seperti اَكْرَمَ – يُكْرِمُ 2 ) - يُفَاعِلُ فَاعَلَ seperti خاَصَمَ – يُخاَصِمَ 3 ) - يُفَعِّلُ فَعَّلَ seperti فَرَّحَ – يُفَرِّحَ وَاخْصُصْ خَمَاسِيًّا بِذِي الْاَوْزَانِ $ فَبَدْؤُهَا كاَنْكَسَرَ وَالثَّانِي افْتَعَـلَ افْعـَلَّ كـَذَا تَفَعَّلاَ $ نَحْوَ تَعَلَّمَ وَزِدْ تَفَاعَلَا 11. Yang kedua adalah fi’il tsulasi mazid khumasi ( fi’il yang terdiri dari 3 huruf asal lalu mendapat dua huruf tambahan ) adapun babnya itu ada 5 12. yaitu : 1 ) - يَنْفَعِلُ اِنْفَعَلَ seperti اِنْكَسَرَ – يَنْكَسِرَ 2 ) - يَفْتَعِلَ اِفْتَعَلَ seperti اِجْتَمَعَ – يَجْتَمِعُ 3 ) - يَفْعَلُّ اِفْعَلَّ seperti اِحْمَرَّ – يَحْمَرُّ 4 ) - يَتَفَعَّلُ تَفَعَّلَ seperti تَعَلَّمَ – يَتَعَلَّمُ 5 ) - يَتَفَاعَلُ تَفَاعَلَ seperti تَخَاصَمَ– يَتَخَاصَمُ ثُمَّ السُّدَاسِى اسْتَفّعَلَ وَافْعَوْعَلَ $ وَافْعَوَّلَ افْعَنْلَى يَلِيْهِ افْعَنْلَلَا وَافْعَالَّ مَا قَدْ صَاحَبَ اللَّامَيْنِ $ 13. Yang ketiga adalah fi’il tsulasi mazid sudasi ( fi’il yang terdiri dari 3 huruf asal lalu mendapat tiga huruf tambahan ) adapun babnya itu ada 6 yaitu : 14. 1 ) - يَسْتَفْعِلُ اِسْتَفْعَلَ seperti اِسْتَغْفَرَ – يَسْتَغْفِرَ 2 ) - يَفْعَوْلَ اِفْعَوْلَ seperti اِعْشَوْشَبَ – يَعْشَوْشِبُ 3 ) - يَفْعَوِّلُ اِفْعَوَّلَ seperti اِجْلَوَّذَ – يَجْلَوِّذُ 4 ) - يَفْعَنْلِى اِفْعَنْلَى seperti اِسْلَنْقَى – يَسْلَنْقِىْ 5 ) - يَفْعَنْلِلُ اِفْعَنْلَلَ seperti اِقْعَنْسَسَ– يَقْعَنْسِسُ 6 ) - يَفْعَالُّ اِفْعَالَّ seperti اِحْمَارَّ– يَحْمَارُّ $ زَيْدُالرُّبَاعِي عَلَى نَوْعَيْنِ ذِيْ سِتَّةٍ نَحْوُافْعَلَـلَّ افْعَنْلَـلاَ 15 ثُمَّ الْخُمَاسِي وَزْنُهُ تَفَعْلَـلاَ Fi’il ruba’i mazid ( fi’il yang terdiri dari 4 huruf asal lalu mendapatkan tambahan huruf ) itu ada 2 macam : 15. 1 ) Fi’il ruba’i mazid khumasi ( fi’il yang terdiri dari 4 huruf asal lalu mendapatkan tambahan satu huruf ) yang babnya ada satu yaitu : تَفَعْلَلَ – يَتَفَعْلَلُ seperti تَدَخْرَجَ – يَتَدَخْرَجُ 2 ) Fi’il ruba’i mazid sudasi ( fi’il yang terdiri dari 4 huruf asal lalu mendapatkan tambahan dua huruf ),sedangkan wazannya ada 2 yaitu: اِقْشَعَرَّ – يَقْشَعِرُّ seperti اِفْعَلَلَّ - يَفْعَلِلُّ 1 ) اِخْرَنْجَمَ – يَخْرَنْجِمُ seperti اِفْعَنْلَلَ - يَفْعَنْلِلُ 2 ) بَابُ الْمَصْدَرِ وَمَايُشْتَقُّ مِنْهُ وَمَصْدَرٌ عَلَى ضَرْبَيْنِ $ مِيْمِي وَغَيْرِهِ عَلَى قِسْمَيْنِ مِنْ ذِي الثَّلاَثِ فَالْزَمِ الَّذِي سُمِعْ $ وَمَاعَدَاهُ فالْقِيَاسَ تَــتَّبِعْ BAB MASDAR DAN MUSYTAQ MINHU 16. Masdar itu dibagi menjadi 2 macam yaitu : 1 ) Masdar mim ( masdar yang huruf pertamanya berupa mim zaidah ) 2 ) Masdar ghoiru mim ( masdar yang huruf pertamanya tidak berupa mim zaidah ) 17. Sedangkan masdar ghoiru mim itu terbagi menjadi 2 bagian yaitu : 1 ) Masdar ghoiru mim dari fi’il tsulasi mujarrod itu hukumnya sama’i (ketentuan dari orang Arab dan tidak bisa disamakan dengan wazannya ) 2 ) Masdar ghoiru mim dari selain fi’il tsulasi mujarrod ( fi’il ruba’i , khumasi dan sudasi ) itu hukumnya qiyasi ( bisa disamakan dengan wazannya ) مِيْمِي الثُّلاَثِي اِنْ يَكُنْ مِنْ اَجْوَفِ $ صَحِيْحٍ اَوْمَهْمُوْزٍ اَوْ مُضَعَّفِ اَتَى كَمَفْعَـلٍ بِـفَتْحَـتَيْنِ $ وَشَـذَّ مِنْهُ مَابِكَسْرِ الْعَيْـنِ 18. Masdar mimnya fi’il tsulasi mujarrod dari bina’ ajwaf,shohih,mahmuj atau mudlo’af itu harus mengikuti wazan مَفْعَلٌ ( mim dan a’in difathah ) dan 19. Apabila ikut wazan مَفْعِلٌ( a’innya difathah ) maka hukumnya syad كَذَاا سِمُ الزَّمَانِ وَالْمَكاَنِ مِنْ 20 مُضَارِعٍ اِلاَّ بِكَسْرِهَا يَبِنْ 20. Isim zaman dan isim makannya fi’il tsulasi mujarrod dari bina’ ajwaf,shohih,mahmuj atau mudlo’af yang a’in mudlori’nya dibaca dlomah ( ( يَفْعُلُatau dibaca fathah ( ( يَفْعَلُitu juga ikut wazan مَفْعَلٌ jika a’in mudlori’nya dibaca kasroh maka isim zaman dan isim makannya ikut wazan مَفْعِلٌ وَافْـتَـحْ لَهَـا مِنْ نَاقِـصٍ وَمَاقُرِنْ $ وَاعْكِسْ بِمُعْتَـلٍّ كَمَفْرُوقٍ يَعِــنْ 21. Masdar mim,isim zaman dan isim makan dari fi’il tsulasi mujarrod yang terdiri dari bina’ naqish dan lafif maqrun itu harus mengikuti wazan مَفْعَلٌ ( fathah a’in fi’ilnya ) dan jika dari bina’ mu’tal mitsal atau bina’ lafif mafruq maka harus mengikuti wazan مَفْعِلٌ ( kasroh a’in fi’ilnya ) وَمَاعَدَ الثُّلاَثِيْ كُلاَّ اجْعَــلاَ $ مِثْلَ مُضَارِعٍ لَهَا قَدْ جُهِـلاَ كَذَا اسْمُ مَفْعُوْلٍ وَفَاعِلٍ كُسِرْ $ عَيْنًا لَهـَا وَاَوَّلٌ مِيْمًا يَصِرْ 22. Wazannya masdar mim,isim zaman dan isim makan dari fi’il selain tsulasi mujarrod ( ruba’i,khumasi dan sudasi ) itu seperti mudlori’nya ketika mabni majhul (huruf pertama didlomah dan huruf sebelum akhir di fathah) 23. Begitu juga isim maf’ul dan isim fa’ilnya hanya saja untuk isim fa’il itu a’in fi’ilnya ( huruf sebelum akhir ) dikasroh dan huruf mudloro’ahnya diganti dengan huruf mim فَصْلٌ فِي هَيْئَةِ اْلفِعْلِ الْمَاضِي مَعْلُوْمًا وَمَجْهُوْلًا وَاْلَامْرِ وَهَمْزَةِ الْوَصْلِ وَآخِرَالْمَاضِي افْتَحَنْهُ مُطْــلَــقًا $ وَضُـمَّ اِنْ بِوَاوٍجَمعٍ اُلْحِـــقَـا وَسَـكِّـنْ اِنْ ضَمِيـرَرَفْعٍ حُرِّكَا 25 FASAL KEADAAN FI’IL MADLI,FI’IL AMAR DAN HAMZAH WASHOL 24. Akhirnya f’il madli itu dimabnikan fath secara mutlak ( fi’il tsulasi mujarrod atau ghoiru tsulasi mujarrod ),jika tidak bertemu dengan wawu 25. jama’ atau dlomir rofa’ mutaharrik dan jika bertemu dengan wawu jama’ maka mabni dlom dan bila bertemu dlomir rofa’ mutaharrik maka mabni sukun وَبَــدْء مَعْــلُومٍ بَفَــتْـحٍ سُلِــكَا $ اِلاَّالْخُمَاسِي وَالسُّدَاسِي فَاكْسِرَنْ $ اِنْ بُـدِئَـا بِهَمْـزِوَصْـلٍ كَامْتَـحَـنْ Fi’il madli yang mabni ma’lum itu huruf pertamanya harus dibaca fathah secara mutlak ( fi’il tsulasi mujarrod atau ghoiru tsulasi mujarrod ) 26. kecuali fi’il khumasi dan sudasi yang dimulai dengan hamzah washol maka huruf pertamanya harus dibaca kasroh seperti اِمْتَحَنَ ثُبُوْتُهَافِي الْاِبْـتِـدَاقَـدِ الْتُـزِمْ $ كَحَـذْفِها فِيْ دَرْجِـهَا مَـعَ الْـكَـلِمْ 27. Hamzah washol adalah hamzah yang dibaca ( ditetapkan ) jika berada dipermulaan kalimah dan tidak dibaca ( dibuang ) jika berada ditengah-tengah kalimah كَهَمْــزِاَمْـرٍلَهُـمَاوَمَصْدَرِ $ وَاَلْ وَاَيْـمُـنٍ وَهَـمْزٍكَاجْهَـرِ وَابْنِنابْـنِ ابْــنَـةٍ وَاثْـنَيْـنِ $ وَامْرِئٍ امْرأَةٍ اثْــنَــتَـيْـنِ كَـذَااسْمُ اسْتُ فِي الْجَمِيْعِ فَاكْسِرَنْ 30 لَهَـاسِوَى فِي اَيْـمُنٍ اَلْ فَافْتَحَـنْ 28. Hamzah washol tersebut berada pada : fi’il amar dan masdarnya fi’il khumasi dan sudasi ,lafadh اَلْ,اَيْمُنٌ,fi’il amarnya tsulasi mujarrod yang huruf kedua dari mudlori’nya mati ( sukun ) seperti اِجْهَرْ 29. Lafadh اِبْنُمٌ , اِبْنٌ , اِبْنَةٌ اِثْنَتَيْنِ , اِمْرَأَةٌ , اُمْرُئٌ , اِثْنَيْنِ , 30. Lafadh اِسْمٌ dan اِسْتٌ Semua hamzah washol itu harus dibaca kasroh kecuali hamzah yang berada pada lafadh اَلْ dan اَيْمُنٌ maka harus dibaca fathah 31. Hamzah yang berada pada fi’il amar dari fi’il tsulasi mujarrod yang ikut wazan اُفْعُلْ ( a’in fi’ilnya didlomah ) yang a’in fi’il mudlori’nya didlomah dan yang bertempat pada fi’il khumasi dan sudasi yang dimabnikan majhul itu harus dibaca dlomah seperti اُمْتُحِنَ,اُسْتُخْرِجَ وَبَـدْءُ مَـجْـهُـوْلٍ بِضَــمٍّ حُـتِـمَا $ كَكَسْرِسَابِـقِ الَّـذِيْ قٌــدْ خُـتِـمَا 32. Fi’il madli mabni majhul itu huruf yang pertama didlomah dan huruf sebelum akhir dikasroh فَصْلٌ فِي اَبْنِيَةِ الْمُضَارِعِ اْلمَعْلُوْمِ وَالْمَجْهُـوْلِ مُضَارِعًا سِـمْ بِحُرُوْفِ نَأْتِيْ $ حَيْثُ لِمَشْهُـورِالْمَـعَـانِيْ تَـأْتِي FASAL MENERANGKAN BINA’ FI’IL MUDLORI’ MABNI MA’LUM DAN MABNI MAJHUL 33. Tandanya fi’il mudlori’ adalah dimulai dengan huruf mudloro’ah yang dikumpulkan dalam lafadh نَأْتِيْ ( ن,ء,ت dan ي ) dengan ketentuan menunjukkan arti yang telah masyhur ( populer ) فَاِنْ بِمَعْـلُـوْمٍ فَـفَـتْـحُـهـا وَجَبْ $ الاَّالرُّبَاعِيْ غَيْرُ ضَمٍّ مُجْتَـنَبْ 34. Fi’il mudlori’ mabni ma’lum itu huruf mudloro’ahnya ( نَأْتِيْ ) itu harus dibaca fathah ,kecuali fi’il ruba’i maka huruf mudloro’ahnya dibaca dlomah وَمَاقُبَــيْـلَ الآخِرِاكْسِـرْ آبَـدَا 35 مِنَ الَّـذِي عَلَى ثَلاَثَـةٍ عَــدَا فِيْـمَا عَـدَ ا مَاجَاءَ مِنْ تَفَعَّـلاَ $ كِاللآتِـي مِنْ تَـفَاعَلَ اوْتَـفَاعَلاَ 35. Huruf sebelum akhir dari fi’il mudlori’ mabni ma’lum selain tsulasi mujarrod ( ruba’i,khumasi dan sudasi ) itu harus dibaca kasroh 36. kecuali fi’il yang ikut wazan تَفَعَّلَ , تَفَاعَلَ dan تَفَعْلَلَ ,maka huruf sebelum akhir harus dibaca fathah وَاِنْ بِمَـجْهُولٍ فَضَـمُّـهَا لَزِمْ $ كَفَـتْـحِ سَابِقِ الَّـذِي بِـهِ اخْتُـتِـمْ 37. Fi’il mudlori’ mabni majhul itu huruf mudloro’ahnya ( نَأْتِيْ ) harus dibaca dlomah dan huruf sebelum akhir dibaca fathah وَآخِرٌ لَـهُ بِمُقْتَـضَى الْعَــمَلْ $ مِنْ رَفْـعٍ اوْنَصْبٍ كَذَا جَزْمٍ حَصَـلْ 38. Akhirnya fi’il mudlori’ itu dii’robi menurut kebutuhan amil yang masuk pada fi’il tersebut yaitu wajib dibaca rofa’ jika sunyi dari amil nawashib dan jawazim dan jika kemasukan amil jawazim maka harus dibaca jazm اَمْرٌوَنَهْيٌ اِنْ بِهِ لاَمًا تَصِلْ $ اَوْلاَ وَسَــكِّنْ اِنْ يَصِـحْ كَلِتَــمِـلْ 39. Fi’il mudlori’ yang dimasuki لام امر itu disebut amar ghoib,sedangkan jika dimasuki لا الناهية maka disebut fi’il nahi وَالآخِرَاحْـذِفْ اِنْ يُـعَلْ كَاالنُّوْنِ فِي 40 اَمْـثِـلَةٍ وَنُوْنُ نِسْوَةٍ تَفِـي 40. Akhirnya fi’il mudlori’ yang kemasukan لام امر atau لا الناهية ,itu harus disukun jika berupa huruf shoheh seperti لِتَمِلْ , لَاتَمِلْ dan لَايَمِلْ dan jika akhirnya berupa huruf ilat maka huruf ilatnya harus dibuang seperti لِيَغْزُ , لِيَرْمِ, لِيَخْشَ, لَاتَخْشَ dan jika berupa af’alul khomsah maka nunnya harus dibuang seperti لِيَنْصُرُوْا,sedangkan nun jama’ inats itu harus ditetapkan seperti لِتَنْصُرْنَ , لِيَنْصُرْنَ فَصْلٌ فِي اَبْنِيَةِ فِعْلِ اْلاَمْرِ الْحَاضِرِ وَاسْمِ الْفَاعِلِ وَاْلمَفْعُوْلِ وَصِيْغَةِ اْلُمبَالَغَةِ وَبَــدْأَهُ احْذِفْ يَكُ اَمْرَ حَاضِرِ $ وَهَمْزَ اِنْ سُكِّنَ تَالٍ صَـيَّرِ 41. Cara membuat amar hadir adalah dengan mendatangkan fi’il mudlori’ lalu huruf mudloro’ahnya dibuang kemudian bila huruf yang berada setelah huruf mudloro’ah itu mati,maka harus mendatangkan hamzah washol seperti اُنْصُرْ , اِضْرِبْ , اِعْلَمْ , اِنْطَلِقْ , اِسْتَغْفِرْ dan jika setelah huruf mudloro’ah berupa huruf yang berharokat ( hidup ), maka harus ditetapkan tanpa mendatangkan hamzah washol seperti عِدْ , قُمْ اَوْاَبْـقِ اِنْ مُحَرَّكًا ثُـمَّ الْتَزِمْ $ بِـنَـاءَهُ مِثْـلَ مُضَارِعٍ جُـزِمْ 42. Adapun akhirnya fi’il amar hadlir itu dimabnikan menurut fi’il mudlori’nya ketika tingkah jazm كَفَـاعِـلٍ جِئْ بِاسْمِ فَاعِلٍ كَـمَا $ يُـجَـاءُ مِنْ عَلِـمَ اَوْمِن عَـزَمَا 43. Isim fa’il tsulasi mujarrod yang fi’ilnya ikut wazan فَعِلَ ( a’in fi’il dikasroh ) yang muta’adi atau ikut wazan فَعَلَ ( a’in fi’il difathah ) baik muta’adi atau lazim itu ikut wazan فَاعِلَ seperti عَلِمَ isim fa’ilnya عَالِمٌ dan lafadh عَزَمَ isim fa’ilnya عَازِمٌ وَمَاضٍ اِنْ بِضَــمِّ عَيْنِ اسْتَقَـرْ $ كَضَحْـمٍ اَوظَرِيْفٍ الاَّ مَانّـذّر 44. Fi’il tsulasi mujarrod yang ikut wazan فَعُلَ ( a’in fi’il didlomah ) itu isam fa’ilnya ikut wazan فَعْلٌ atau فَعِيْلٌ seperti ضَحُمَ isim fa’ilnya ضَحْمٌ ,ظَرُفَ isim fa’ilnya ظَرِيْفٌ ,jika tidak mengikuti salah satu dari wazan tersebut maka hukumnya nadir ( langka ) seperti حَسُنَ فَهُوَ حَسَنٌ, نَعُمَ فَهُوَ نَاعِمٌ, شَجُعَ فَهُوَ شُجَاعٌ, طَهُرَ فَهُوَ طَاهِرٌ, بَطُلَ فَهُوَ اَبْطَلُ وِاِنْ بِكَسْـرٍ لاَزِمًا جَاكَالْـفَعِـلْ 45 وَالْاَفْـعَـلِ الْفَـعْلاَنُ وَاحْفَـظْ مَانُقِـلْ 45. Fi’il tsulasi mujarrod yang ikut wazan فَعِلَ yang lazim itu isim fa’ilnya itu mengikuti salah satu dari 3 wazan yaitu : فَعْلاَنُ , اَفْعَلَ , فَعِلَ seperti فَرِحٌ فهو فَرِحَ , اَحْمَرُ فهو حَمِرَ , عَطْشَانُ فهو عَطِشَ dan jika tidak mengikuti salah satu dari wazan tersebut maka hukumnya sama’i seperti سَالِمٌ فهو سَلِمَ بِـوَزْنِ مـَفْـعُولٍ كَـذَافَعِـيْلُ $ جَاءَاسْمُ مَفْعُولٍ كَـذَا قَتِـيْلُ 46. Wazannya isim maf’ul dari tsulasi mujarrod itu ada 2 yaitu : 1 ) مَفْعُوْلٌ seperti مَنْصُوْرٌ 2 ) فَعِيْلٌ seperti قَتِيْلٌ لِكَثْــرَةٍ فَعَّـالٌ اَوْفَعُـوْلُ $ فَعِـلٌ اَوْمِفْـعَـالٌ اَوْ فَعِـيْلُ 47. Wazannya shighot mubalaghoh atau shighot katsroh itu ada 5 yaitu : 1 ) فَعَّالٌ seperti فَتَّاحٌ 2 ) فَعُوْلٌ seperti شَكُوْرٌ 3 ) فَعِلٌ seperti غَفِلٌ 4 ) مِفْعَالٌ seperti مِسْقاَمٌ 5 ) فَعِيْلٌ seperti عَلِيْمٌ فَصْلٌ فِي تَصْرِيْفِ الصَّحِيْحِ وَمَاضٍ اوْمُضَارِعٌ تَصَـــرَّفَـا $ لِاَوْجُــهٍ كَاْلاَمْـرِ وَالنَّهْيِ اعْـرِفَا ثَلاَثَـةٌ لِغَـائِبٍ كَالْغَـائِبَـة $ كَـذَا مُـخَـاطَبٌ كَالْمُخَاطَبَةْ وَمُتَـكَـلِّـمٌ لَـهُ اثْنَـانِ هُـمَا 50 فِي غَيْرِ اَمْـرٍ ثُـمَّ نَـهْـيٍ عُـلِـمَا FASAL TASHRIFNYA FI’IL SHOHIH 48. Fi’il madli dan fi’il mudlori’ baik yang mabni ma’lum atau majhul itu bisa ditashrif menjadi 14 bentuk ( waqi’ ) begitu juga fi’il amar dan fi’il nahi yang mabni majhul itu juga bias ditashrif menjadi 14 bentuk ( wajah ) dengan perincian : 49. 3 bentuk menunjukkan arti ghoib 3 bentuk menunjukkan arti ghoibah 3 bentuk menunjukkan arti mukhotob 3 bentuk menunjukkan arti mukhothobah 50. dan 2 bentuk menunjukkan arti muttakalim,sedangkan fi’il amar dan fi’il nahi yang mabni ma’lum itu tidak ada waqi’ muttakalimnya ( hanya bias ditashrif menjadi 12 wajah ) لعَـشْـرَةٍ يُصَـرَّفُ اسْمُ الْفَـاعِلِ $ فَعَـلَةٍ وَفَاعِـلَـيْنِ فَاعِــلِ وَفَاعِـلِـيْنَ فُـعَّـلٍ فُعَّـالِ $ وَفِـيْـهِمَا اضْمُـمْ فَاوَشُــدَّالتَّـالِي فَاعِلَــةٍ فَاعِـلَـتَيْـنِ فَاعِــلاَ $ تٍ وَفَـوَاعِـلُ كَـمَا قَـدْ نُـقِــلاَ 51. Isim fa’il dari tsulasi mujarrod itu bisa ditashrif menjadi 10 wajah : 1 ) فَاعِلٌ untuk mufrod mudzakar 2 ) فَاعِلاَنِ untuk tatsniyah mudzakar 3 ) فَاعِلُوْنَ untuk jamak mudzakar 52. 4 ) فُعَّالٌ untuk jamak taksir 5 ) فُعَّلٌ untuk jamak taksir 6 ) فَعَلَةٌ untuk jama’ taksir 53. 7 ) فَاعِلَةٌ untuk mufrod mu’anats 8 ) فَاعِلَتَانِ untuk tatsniyah mu’anats 9 ) فَاعِلَاتٌ untuk jamak mu’anats 10 ) فَوَاعِلُ untuk jama’ muntahal jumu’ ثُــمَّ اسْمُ مَفْـعُولٍ لِسَـبْـعٍ يَأْتِـي $ مَفْـعُولَـةٍ وثَــنِّ مَفْـعُـولَاَتٍ كَـذَا مَفْـعُولٌ مُـثَـنَّاهُ وَمَــــفْ 55 ـعُولُونَ ثُــمَّ جَمْـعُ تَكْسِـيْرٍ يُـضَفْ 54. Isim maf’ul dari fi’il tsulasi mujarrod itu bisa ditashrif menjadi 7 wajah dengan perincian yaitu : 1 ) مَفْعُوْلٌ untuk mufrod mudzakar 2 ) مَفْعُلَانِ untuk tatsniyah mudzakar 3 ) مَفْعُوْلُوْنَ untuk jamak mudzakar 55. 4 ) مَفْعُوْلَةٌ untuk mufrod mu’anats 5 ) مَفْعُوْلَتَانِ untuk tatsniyah mu’anats 6 ) مَفْعُوْلَاتٌ untuk jamak mu’anats 7 ) مَفَاعِيْلٌ untuk shighot muntahal jumu’ وَنُـونَ تَوْكِـيْـدٍ بِالْاَمْرِالنَّهْيِ صِـلْ $ وَذَاتَ خِـفٍّ مَـعْ سُكُـونٍ لاَتَصِلْ 56. Fi’il amar dan fi’il nahi baik hadlir atau ghoib yang mabni ma’lum atau majhul itu bias diberi nun taukid tsaqilah ( yang ditasydid ) atau nun taukid khofifah ( yang disukun ) ,namun untuk amar dan nahi yang tasniyah dan jama’ inats itu tidak boleh bertemu dengan nun taukid khofifah seperti لِيَنْصُرَنَّ, اُنْصُرَنَّ, لَايَنْصُرَنَّ, لَاتَنْصُرَنَّ,اُنْصُرَنْ, لَاتَنْصُرَنْ فَصْلٌ فِي اْلفَوَائِــدِ بِالْهَـمْـزِ وَالتَّضْـعِـيْفِ عَـدِّمَالَـزِمْ $ وَحَـرْفِ جَـرٍّاِنْ ثُلاَثِـيًـا وُسِــمْ FASAL MENERANGKAN TENTANG FAWAID ( BEBERAPA FAIDAH ) 57. Fi’il tsulasi mujarrod yang lazim itu bisa dijadikan muta’adi dengan 3 cara yaitu : 1 ) Di muta’adikan dengan menambah hamzah naqol seperti اَكْرَمَ زَيْدٌ بَكْرًا asalnya كَرُمَ زَيْدٌ 2 ) Di muta’adikan dengan menambah tasydid seperti فَرَّحَ زَيْدٌ خَالِدًا asalnya فَرِحَ زَيْدٌ 3 ) Di muta’adikan dengan huruf jer seperti ذَهَبَ زَيْدٌ بِعَمْرٍ asalnya ذَهَبَ زَيْدٌ وَغَيْرَهُ عَدِّ بِمَا تَأَخَّرَا $ وَاِنْ حَذَفْتَهَا فَلاَزِمًايُرَى 58. Adapun fi’il lazim dari selain fi’il tsulasi mujarrod itu hanya bisa dimuta’adikan dengan huruf jer seperti اِنْطَلَقَ زَيْدٌ بِخَالِدٍ asalnya اِنْطَلَقَ زَيْدٌ dan jika اَدَوَاتُ التَّعْدِيَةِ ( alat untuk memuta’adikan ) itu dibuang maka fi’ilnya menjadi lazim kembali seperti اِنْطَلَقَ, ذَهَبَ,كَرُمَ لِصَـادِرٍ مِنِ امْـرَأَيْنِ فَـاعَــلاَ $ وقَــلَّ كَالاِلَـهُ زَيْــدًاقَـاتَـلاَ 59. Fi’il tsulasi mazid ruba’i yang ikut wazan فَاعَلَ itu yang banyak berfaidah مُشَارَكَةْ بَيْنَ اثْنَيْنِ ( musyarokah bainas naini ) seperti ضَارَبَ زَيْدٌ عَمْرًا dan sedikit yang tidak berfaidah مُشَارَكَةْ بَيْنَ اثْنَيْنِ ( musyarokah bainas naini ) seperti قَاتَلَ اْلِالَهُ زَيْدًا وَلَهُـمَا اوْزَائــدٍ تَفَاعَـلاَ 60 وَقَــدْ اَتَـى لِغِـيْرِ وَاقِـعٍ جَلا 60. Fi’il yang ikut wazan تَفَاعَلَ itu yang banyak مُشَارَكَةْ بَيْنَ اثْنَيْنِ فَاَكْثَرَ ( satu pekerjaan yang dilakukan oleh oleh dua orang atau lebih ) seperti تَضَارَبَ زَيْدٌ عَمْرٌوَبَكْرٌ , تَصَالَحَ اْلقَوْمُ dan terkadang berfaidah اِظْهَارُ مَا لَيْسَ فِى اْلوَاقِعِ ( menampakkan sesuatu yang sebenarnya tidak terjadi atau pura-pura ) seperti تَمَارَضَ زَيْدٌ وَابْــدِلْ لِتَـاء الاِفْتِـعَـال طَاءَ اِنْ $ فَــاءٌ مِنْ اَحْرُفٍ لاطْبَاقٍ تَبِنْ 61. Fi’il tsulasi mazid khumasi yang ikut wazan اِفْتَعَلَ itu apabila fa’ fi’ilnya itu berupa huruf ithbaq ( shod,dlod,tho’ dan dho’ ) maka ta’ اِفْتَعَلَ nya harus diganti dengan tho’ seperti اِضْطَرَبَ, اِصْطَبَرَ اِطْطَهَرَ, dan اِظْظَهَرَ asalnya اِضْتَرَبَ, اِصْتَبَرَ اِطْتَهَرَ, dan اِظْتَهَرَ كَما تَصِيْـرُدَالاً اِنْ زَايًا تَــكُنْ $ اَوْدَلاً اوْذَالاً كَالاِزْدِجَارِ صُــنْ 62. Fi’il yang ikut wazan اِفْتَعَلَ jika fa’ fi’ilnya za’,dzal dan dal د,ذ,ز ) ( maka ta’ اِفْتَعَلَ nya harus diganti dengan dal seperti اِزْدَجَرَ , اِذْدَكَرَ, اِدَّعَى asalnya اِزْتَجَرَ , اِذْتَكَرَ, اِدْتَعَى وَاِنْ تَكُــنْ فَااْلاِفْتِعَالِ يَاسَــكَنْ $ اَوْوَاوًا اَوْثَـا صَـيِّرَنْ تَاوَادْغِمَـنْ 63. Dan jika fi’il yang ikut wazan اِفْتَعَلَ itu fa’ fi’ilnya berupa ya’,wawu atau tsa’) ( ث,و,ي yang mati maka fa’ fi’ilnya harus diganti dengan ta’ kemudian ta’ tersebut harus diidghomkan pada ta’ ifti’alnya seperti اِثَّغَرَ,اِتَّسَرَ,اِتَّصَلَ asalnya اِثْتَغَرَ,اِيْتَسَرَ,اِوْتَصَلَ وَاحْكُـمْ بِزَيـدٍ مَنْ اُوَيْـسًا هَـلْ تَـنَمْ $ فَوْقَ الثَّلاَثِ اِنْ بِـذِي الْمَرَامُ تَـمْ 64. Huruf zaidah ( tambahan ) itu ada 10 yaitu م,ن,ت,ل,هـ ,ا,س,ي,و,أ ( hamzah,wawu,ya’, sin,alif,ha’,lam,ta’,nun dan mim ) yang terkumpul dalam lafadh اُوَيْساً هَلْ تَنَمْ dengan syarat berada pada kalimah yang huruf asalnya ada 3 atau lebih dan kalimah tersebut sudah mempunyai makna yang sempurna sebelum dimasuki huruf ziyadah tersebut seperti اِنْكَسَرَ,قَاتَلَ,اَكْرَمَ وَغَالِبَ الرُّبَاعِي عَــدِّ مَاعَــدَا 65 فَعْلَلَ فَاعْكِسَنْ كَدَرْبَجَ اهْــتَـدَى 65. Fi’il ruba’i baik ruba’i mujarrod ,ruba’i mulhaq atau tsulasi mazid ruba’i itu yang banyak adalah muta’adi kecuali yang ikut wazan فَعْلَلَ maka yang banyak adalah lazim seperti دَرْبَجَ زَيْدٌ

Sabtu, 16 Maret 2019

Memori berkasih

Chord Lagu Memori Berkasih Achik Spin & Siti Nordiana Malaysia Catatan : Capo fret 3 Intro : F G C E Am Dm Em F G Am Am G Telah kucuba meminta kasihmu Dm Am biar menjadi ikatan abadi Dm Am Namun apa daya… terlerai janji kita E Am mungkin takdir yang meminta Dm Am Namun apa daya… terlerai janji kita E Am E Mungkin takdir yang meminta… Am Bermusim kita bersama Dm menyemai ikatan cinta G Tak mungkin kasihku hilang Am E kukunci hati untukmu… Am Ku genggam kenangan indah Dm Simpanlah senda gurauan G Andainya kau kerinduan Am F Dm Itulah jadi penawar.. G C Sungguh ku terharu dan pilu Dm Am Kasih kusemai kau abaikan G C Putusnya ikatan cinta F E Mungkin tiada jodoh kita Am Menangis hati ini Dm Ku juga bersimpati G Hancurnya harapanku C E Maafkan sayang Am Kasihmu yang berubah Dm Aku pun tak menyangka G Itulah alasanmu, E Am ….pergilah sayang Dm G Biarlah rindu di kejauhan C F Menemani hati yang gelisah Dm E Am Semoga bertemu jua kebahagiaan Am G Telah kucuba meminta kasihmu Dm Am Biar menjadi ikatan abadi Dm Am Namun apa daya terlerai janji kita E Am Mungkin takdir yang meminta Dm Am Namun apa daya terlerai janji kita E Am Mungkin takdir yang menimpa Int : Dm G C E Am Dm Em F G Am, E... F G Am

Sabtu, 09 Maret 2019

KSBSI

Sejarah KSBSI

Salah Satu Aksi SBSI
    Sejarah Singkat SBSI Pada masa rezim diktator Suharto hanya mengijinkan satu wadah serikat buruh. Serikat-serikat buruh independen yang sebelumnya lahir pada masa Orde Lama di bawah pimpinan presiden Sukarno, dipaksa unifikasi ke SPSI (Serikat Pekerja Seluruh Indonesia) oleh Menteri Tenaga Kerja eks-militer Sudomo. Unifikasi ini dilakukan pada tahun 1985. Sebelumnya dimulai dengan unifikasi dalam wadah berbentuk federasi tahun 1972 dalam FSPSI, namun dirubah lagi menjadi unitaris tahun 1985 dalam wadah SPSI.
Sejak fusi yang dipaksakan itu, SPSI berubah total menjadi mesin politik Orde Baru, banyak pensiunan tentara menjadi pengurus SPSI di daerah. Serikat pekerja dijadikan organ pemerintah dalam bentuk “state corportism”. Inilah awal yang membuat buruh kecewa terhadap SPSI. Mulailah muncul LSM-LSM perburuhan yang mengorganisir dan mengadvokasi buruh. Buruh-buruh yang kecewa banyak melakukan unjuk rasa liar (wild cat strike).

        Muchtar Pakpahan yang saat itu salah satu direktur LSM dari Forum Adil Sejahtera (FAS) termasuk salah satu LSM yang banyak mengadvokasi buruh. LSM ini juga memiliki jaringan dengan LSM lain di banyak kota industri Indonesia. Pada suatu masa mereka melakukan refleksi terhadap efektifitas gerakan buruh melalui jalur LSM. Ada kesimpulan yang terbelah dua, satu pihak menyatakan pengorganisasian buruh melalui jalur LSM masih diperlukan sambil menunggu momentum dan akumulasi kader militan. Pendapat lain –termasuk FAS—menyatakan, kerja LSM model saat itu hanya maksimal bisa menyelesaikan kasus, tetapi tidak bisa merubah sistem perburuhan secara radikal, sementara akar persoalan berada di sistem, seperti tidak adanya kebebasan berserikat, upah minimum yang tidak pernah naik, sistem peradilan P4D/P4P yang lebih menguntungkan pengusaha.

   Perbedaan itu akhirnya tidak bisa dielakkan, kelompok Muchtar Pakpahan, Abdulrahman Wahid, sebagian kecil LSM daerah, setuju memperkenalkan wadah serikat buruh alternatif. Singkatnya, pada tanggal 22-25 April 1992 diadakan Pertemuan Buruh Nasional di Cipayung, Bogor. Dihadiri oleh 104 aktifis LSM dan wakil buruh. Pada hari ketiga tanggal 25 April 1992, didirikanlah Serikat Buruh Sejahtera Indonesia, dengan menunjuk Muchtar Pakpahan sebagai Ketua Umum dan Alif Raga Ismet sebagai Sekretris Jenderal.

    Deklarasi ini selanjutnya menandai dimulainya sebuah sejarah baru pergerakan awal serikat buruh independen di Indonesia. Deklarasi ini selanjutnya mendapat respon negatif dari pemerintah saat itu. Seperti biasa, disebarkan fitnah bahwa gerakan ini adalah gerakan bawah tanah, dipengaruhi ideologi Komunis, dan intelejen polisi dan militer menyebarkan informasi ke seluruh Indonesia dengan instruksi menghentikan semua aktifitas SBSI. Perlu juga dicatat di sini, pergerakan wadah alternatif baru ini banyak mendapat bantuan dari Funding Agency Internasional yang menaruh perhatian terhadap issu demokratisasi di Indoensia.

     Pilihan melawan sistem wadah tunggal (single union system) yang dib uat pemerintah Suharto, ternyata harus dibayar mahal dengan pengorbanan besar. Sejak SBSI di deklarasikan pemerintah langsung melakukan tindakan represif melalui intimidasi, PHK, dan mutasi besar-besaran terhadap anggota dan simpatisan SBSI. Diperkirakan sebanyak 5000 anggota SBSI di PHK, 108 aktifs buruh dipenjara khususnya setelah peristiwa Medan dan Siantar tahun 1994, banyak anggota kena daftar hitam tidak bisa melamar kerja baru, pembubaran kegiatan pelatihan, 1 orang terbunuh misterius di Lampung, polisi dan militer melakukan teror terhadap beberapa keluarga aktifis. Kebanyakan aktifitas SBSI dilakukan secara rahasia.

     Mengingat semakin kuatnya tekanan, SBSI akhirnya mengubah strategi perjuangan. Strateginya adalah perjuangan atau perlawanan dilakukan dengan melibatkan jaringan luar negeri; LSM internasional, kedutaan besar asing, media asing dan melamar menjadi anggota afiliasi wadah serikat buruh luar negeri.

     SBSI kemudian melamar menjadi afiliasi Internasional dari serikat buruh internasional yang saat itu ada dua, yaitu ICFTU dan WCL. Saat itu SBSI diperebutkan oleh kedua wadah ini. Tetapi keputusan nasional SBSI saat itu tahun 1996 memilih WCL sebagai wadah afliasi internasionalnya. Sekalipun hubungan dengan ICFTU tidak berarti terputus. Terbukti kedua wadah internasional inilah yang melakukan kampanye gencar di seluruh dunia agar Indonesia meratifikasi konvensi ILO nomor 87 (kebebasan berserikat). Hampir setiap tahun pemerintah Indonesia di bombardir di sidang tahunan ILO di Geneva atas tindakan pelanggaran kebebasan berserikat di Indonesia. (Catatan: untuk lengkapnya baca buku “Reposis Gerakan Buruh Indonesia” Ditulis oleh Rekson Silaban tahun 2009).

    Strategi ini pada akhirnya membuat tekanan brutal militer ke SBSI dilakukan lebih berhati-hati. Kasus pelanggaran yang menimpa anggota dan simpatisan SBSI bisa di sidangkan di sidang ILO serta Komisi HAM PBB. Saat itu SBSI mengutus Rekson Silaban, sebagai direktur hubungan internasional untuk melobbi internasional mengkampanyekan SBSI.

    Perluasan jaringan internasional juga dilakukan dengan menggalang lobby internasional ke IMF dan Word Bank, bertemu dengan Presiden USA, Mr. Clinton, PM Kanada, Uni Eropa, dan lain-lain. Terbukti, lobbi ini sangat efektif untuk menjadikan SBSI menjadi serikat buruh yang diperhitungkan pemerintah Indonesia.
    Setelah berjuang selama 6 tahun, diikuti krisis ekonomi serta gelombang reformasi yang melanda Indonesia, Pemerintah BJ Habibie yang menggantikan Soeharto akhirnya bersedia meratifikasi konvensi ILO 87, yang mengatur kebebasan berserikat bagi buruh.

   Pada saat itu SBSI memiliki 11 sektor dan 300,000,- anggota. SBSI kemudian berubah nama menjadi Konfederasi Serikat Buruh Sejahtera Indonesia (KSBSI). Tahun 2003 SBSI berubah menjadi konfederasi dengan 11 anggota federasi afiliasi, diantaranya; Garteks, Lomenik, KUI, Hukatan, Kikes, Fesdikari, FTA, Bupela, Nikeuba, FPE, Kamiparho. KSBSI memiliki 350 DPC dan 20 Korwil.

   Dalam pergaulan internasional, sejak tahun 2007 KSBSI berafiliasi ke International Trade Union Confederation berpusat di Belgia (lihat www.ituc-csi.org). Pada kongres di Vienna, Rekson Silaban dipilih sebagai vice president untuk periode 2007-2010. Rekson Silaban juga terpilih menjadi anggota Governing Body ILO di Geneve untuk periode 2006-2008 dan 2008-2010. Ini adalah prestasi tertinggi jabatan internasional yang diperoleh serikat buruh Indonesia sejak lebih kurang 40 tahun terakhir.

  Saat ini KSBSI adalah serikat buruh paling solid dan independen di Indonesia dengan anggota 5011,000 orang.

Rabu, 06 Maret 2019

Alfiah

Insert : Hasiyah Muqodimah Alfiyah (Bhs Sunda)  iqbal1 7 tahun yang lalu Bet 1 : قال محمد هو ابن مالك # احمد ربي الله خير مالك Qouluhu qolaa Muhammaddun ; “Ajengan musonif anu jenengana Syeikh Muhammad putra Imam Malik ngadawuh anu sa-leres2na # Saurna kaula muji ka pangeran kaula, tegesna Alloh SWT, Alloh SWT teh anu pang-sae2na anu ngarajaan”. Saha ari Muhammad bin Malik teh ?. Nyaeta Syeikh Al-Alamah Muhammad Jamaluddin bin Abdulloh bin Imam Malik Al-Andalusi ; Anu lahir taun 597 H, pupusna taun 672 H, jadi yuswana teh 75 taun. Naha geuning disanadkeun ka Malik, henteu ka Abdulloh, pan ari Malik mah eyangna ?. Oh aya 2 ilat ; Kerna ta’addub ka Kangjeng Rosul (Teu wantu ngageugeuh nami agung Muhammad bin Abdulloh), Kerna eyangna nyaeta Imam Malik leuwih masyhur tibatan Abdulloh, nyaeta ramana. Jadi ajengan musonif tafa’ul mudah2an kamasyhuran eyangna tepa ka musonif. Qouluhu Ahmadu ; Ieu lafad disebutna kalimah iltifat, tina ghoib ngalih kana mutakallim. Tegesna tina lafad hamida ngalih kana lafad ahmadu. Pangna henteu ngabahasakeun hamida, kerna li alla yufieda ilqitho’a, medahkeun kana henteu pegatna muji. Qouluhu Khoero ; Tarkibanana bisa jadi sifat, bisa jadi hal. Ngan anu alus mah jadi hal. Upama lafad khoero dijadikeun hal, eta henteu akur lafadna mah jeung maknana. Lafad khoero eta disebutna af’al tafdhil fie ghoero baabih. Sabab lafad khoero asalna mah akhyaro. Mimiti dipindahkeun harkatna ya kana kho, jadi akhoero, terus dibuang hamjah washalna, mangka jadi khoero. Bet 2 : مصليا على الرسول المصطفى # و ا له المستكملين الشرفا Qouluhu Musholliyan, saur ajengan musonif ; “Mangka saba’da Kaula muji ka Alloh SWT, teu hilap Kaula maca sholawat ka K. Rosul anu diselir # Nyakitu ka kulawargana K. Rosul anu sampurna kamulyaanana”. Maksudna ajengan musonif ngayakeun ieu bet ; Kerna ‘imtitsala’ kana hadits K. Rosul “Kullu amrin dibaalin laa yubdaa piehi bidzikrillahi tsumma bish-sholati alayya fahuwa aqthou ao ajdamu”. Kerna ‘Ightinaa-an’ / ngalap sugih kana hadits K. Rosul “Man sholla alayya fie kitabin lam tanajalil malaa-ikatu tushollie ‘alaihi maa daama ismie fie dzalikalkitaabi. (Saha2 jalma anu nuliskeun solawat dina bukuna mangka moal eureun2 malaikat mang mentakeun hampura pikeun eta jalma salagi langgeng ngaran kami dina eta buku). Ari ngaran solawat menurut Imam Abi Hisyam, guruna Imam Sibaweh nyaeta ‘Al-Lathief’, hartina kanyaah. Ari menurut Imam Abu Qotho mah kumaha hubunganana ; Lamun kaluar ti Alloh disebutna rohmat, Lamun kaluar ti Malaikat disebutna istighfar, Lamun kaluar ti Bani Adam disebutna du’a. Qouluhu aalihi mustakmiliena ; Naon dasarna ajengan musonif make muat ‘wa aalihi’ ?. Dasarna emut kana hadits K. Nabi anu disaurkeun ka Sayidina Umar Ibnu Khottob ; “Kudu sieun anjeun tina solawat bathor, nyaeta maca solawat ka K. Nabi wungkul, henteu maca solawat ka kulawargana K. Nabi. Ari sadaya kulawarga K. Nabi teh aya 3 ; Kullu muslimin wa muslimatin wa lao ashiyan / fie maqoomid du’a, Mu’min Bani Hasyim wa Bani Mutholib / fie maqoomij-jakat, Kullu taqiyyin, hartina sakur2 jalma taqwa / fie maqoomil mad-hi. Bet 3 : واستعين الله في الفية # مقاصد النحو بها محوية Qouluhu astaienu, katerangan saur ajengan musonif ; “Kaula nyuhunkeun ka kawasaan anu saperti nyuhunkeun tulung ka Alloh SWT dina nganadhomkeun ieu kitab alfiyah # Ari kalolobaanana anu dimaksud ku elmu nahwu, ku kitab alfiyah eta dikumpulkeun”. Pangna ajengan musonif ngayakeun bet ‘astaienu’, ilatna ; Kerna ‘lianna man a ‘anahullohu tasyarrot ‘alaihil matholib’. Hartina, kerna sa-enya2na jalma anu tos ditulungan ku Alloh SWT, maka gampang anu dimaksudna. Buat ngajelaskeun tugas musonif nyebut kana karanganana. Tanbeh : Ari lafadz ‘astaienu’ eta bi ma’na ‘astaqdiru’. Jadi kaasup kana ‘majaz istiaroh Bet 4 : تفرب الأقصى بلفظ موجز # وتبسط البذل بوعد منجز Qouluhu Tuqorribu ; “(Ari Alfiyah) eta ngadeukeutkeun harti (masalah elmu nahwu) anu jauh (hararese) kalawan make lafad anu ringkes (ijaz) # Jeung ngalobakeun (anu saperti ngababarikeun alfiyah) kana paparin, saperti jangji anu gancang dicumponanana”. Maksudna ieu bet buat mertelakeun janji alfiyah. Ari janji alfiyah nyaeta ngadeukeutkeun makna anu jauh, tegesna sanggup ngababarikeun lafad2 anu hararese ku lafad anu ijaz. Ari ngaran ijaz teh nyaeta “Katsierul ma’naa, qolielul alfaadh”. Hartina loba maknana saeutik lafadna. Jeung janji alfiyah teh rek ngalobakeun kana paparin kalayan kontan. Ari lafad ‘tuqorribu’ eta bi ma’naa ‘tusahhilu’, kaasup kana ‘majaz istiaroh tabaiyyah’. Bet 5 : وتقتضى رضا بغير سخط # فائقة ألفية ابن المعطى “Sareng nyuhunkeun alfiyah (ti Alloh SWT sareng pembacana) kana karidloan (kasabaran ngajina) kalawan henteu dicampuran ku ambek # Halna anu ngaluhuran ieu alfiyah ka alfiyahna Imam Ibnu Zakariya putra Imam Mu’thie” Qouluhu wataqtadhie : Dina ieu bet ajengan musonif rek nyarioskeun pesenan alfiyah. Ari alfiyah teh nyuprih kana karidloan bari henteu dicampuran ku bendu ; (1) Ti Alloh SWT, (2) Ti Musonif, (3) Tinu Ngaji. Jeung ieu alfiyah kaula (saur musonif), eta leuwih unggul tibatan alfiyah Syeikh Ibnu Mu’thie. Qouluhu faa-ieqotan ; Ieu bet disebutna ‘Mutahharok’, -robah tungtung- , sabab asalna mah ; ‘faa ieqotan minha bi alfi baeti’. Kacarioskeun, saba’da ajengan musonif muat ieu bet, dumadakan saurna ajengan musonif teh kalengger dugi ka henteu emutna. Sadayana nadhom alfiyah anu parantos disiapkeun ngadak2 hilap, ical tina emutanana. (Syahdan -/+ 2 tauna). Dina sajeroning henteu emut, ajengan musonif ngimpen pependak sareng hiji jalmi (aki2). Teras eta aki2 naros ka ajengan musonif ; “Naha anjeun teh lain ngarang alfiyah, tos dugi kamana ?”. Terus mantena mere bet kieu ; “Wal hayyu qod yaghlibu alfa mayyiti (Jeung ari saurang jalma anu hirup, terkadang bisa ngelehkeun sarebu jalma anu tos maot)”. Ari ieu aki2 teh kauninga nyaeta Imam Ibnu Mu’thie. Saba’da ngimpen kitu, ajengan musonif teh gugah emut deui sapertos biasa. Saparantos gugah ajengan musonif sasadu ku ieu bet : Bet 6 : وهو بسبق حائز تفضيلا # مستوجب ثنائي الجميلا Anu maksudna, Jadi kerna Syeikh Ibnu Mu’thie mah parantos tiheula dina jamana, mangka pantes meunang kaunggulan sarta layak lamun Ibnu Malik ngalem kalawan kaalusan kana kitabna sareng kana salirana Imam Ibnu Mu’thie. Ari Ibnu Mu’thie teh lahirna taun 564 H, pupusna taun 628 H. Jadi yuswana 64 taun. Memang aya paribasa ; “Al-fadhlu lil mutaqoddimiena”- (Ari kautamaan, eta tetep ka pirang2 jalma anu ti heula). Bet 7 : Saparantos kaayaan kitu, mangka teras Syeikh Ibnu Malik ngadu’a ka Alloh SWT ku ieu bet ; والله يقضى بهبات وافرة # لي وله في درجات الأخرة “Muga2 Alloh SWT ngahukuman kalayan maparin pirang2 paparin anu sampurna # Ka kaula sareng ka Syeikh Imam Ibnu Mu’thie ku nikmat sareng darajat di dunya sareng aherat” Tanbeh : Tah ieu lafad ‘wallohu yaqdhie’ upama ceuk elmu ma’ani mah ka asupkeun kana lafad khobar, ma’nana du’a. Ari anu dikarepkeun ; ‘bi hibbati wa firoh’ nyaeta ‘ubuutul iman wal islam’. (Tetepna Iman jeung Islam) I’lam ; tapi saur sapalih ulama mah, ieu bet teh kirang tepat, anu saena mah kieu. “Wallohu yaqdhie bir-ridloa warrohmah # Lie wa lahu wa li jamie-iel ummah”.